Maak zelfdoding niet gemakkelijker door gebrek aan goede zorg

“Sommige politici en organisaties zoals de Corporatie Laatste Wil vinden dat mensen met hulp van een dodelijk middel mogen sterven zonder dat een arts hun situatie toetst aan de euthanasiewet. Zij willen dat zelfbeschikking op de dood een recht wordt….

Lees meer

Wat wil de nabestaande?

Een NRC-artikel ‘Begraven of cremeren? Voorkom ongemak en laat het weten’ gaat uit van de wensen van de overledene. Maar de overledene is er niet meer en heeft eigenlijk ‘niets te willen’, reageert Paul A. Kirschner uit Hoensbroek: Het gaat…

Lees meer

Als 83-jarige ineens bij criminele organisatie

“Het is een wonderlijke ervaring om op 83-jarige leeftijd ineens lid te zijn van een criminele organisatie”, schrijft M. Poels in het AD over de rechtszaak rond Coöperatie Laatste Wil. “een organisatie die strijdt om mensen de mogelijkheid te bieden…

Lees meer

Hoe plan je je uitvaart?

Mensen denken liever niet na over het einde van hun leven. Dat kan moeilijke situaties opleveren als de uitvaart geregeld moet worden.  NRC geeft vijf tips van experts: Begraven of cremeren? Het graf De uitvaartverzekering De rouwkaarten De invulling van…

Lees meer

Klaar met het leven, geen uitzichtloos lijden

“In de vergrijsde wijk waarin ik werk, bereiken mij geregeld signalen van ouderen die hopen ‘morgen niet meer wakker te worden’”, schrijft Wouter de Ruijter (huisarts en UWV-verzekeringsarts) in Trouw  in een kritisch commentaar op de ‘levenseindewet van D66’. “Zij…

Lees meer

Omarm vrijwillige keuze

Chris Zijdeveld en partner willen graag de regie over het leven zelf behouden maar ook de beëindiging daarvan. Maar dan graag met hulp van de overheid. Daarover berichtte Trouw. Trouw-lezer José Jeuken uit Nederhemert reageert: “Hoe moedig als mensen hiervoor…

Lees meer

Krijg ik straks ook een pil als het genoeg is?

Na de zestig moeten we van minister Helder gaan nadenken over onze toekomst. Maar juist wie aan het einde van zijn leven autonomie wil, krijgt die niet, schrijft Chris Zijdeveld (oud-wethouder Schiedam) in Trouw. Zijdeveld en zijn vrouw (79 en…

Lees meer

Doorgeschoten zorgformule

Het wetsvoorstel Voltooid leven, is los van details, in principe een prima plan, schrijft Heleen Houterman uit Middelburg in de Volkskrant. “Wanneer is je leven niet meer menswaardig leefbaar en dus voltooid? Dat kun je alleen zelf bepalen, zeker in…

Lees meer

Palliatieve wijkcentra oprichten

Nu de zorg vastloopt en dat ook gevolgen heeft voor de laatste levensfase, ligt een verschuiving van de palliatieve zorg van ziekenhuizen naar thuis voor de hand. Richt daarom palliatieve wijkcentra op. Dat schrijven Sander de Hosson (longarts en medeoprichter…

Lees meer

Bureaucratie rond laatste zorg

Palliatieve zorg is de laatste zorg die een mens kan krijgen. Maar zelfs daarbij kunnen administratieve hoepels en geldgedreven keuzes volgens de Volkskrant het leven (en de dood) van de patiënt zuur maken. ‘Ga vooral niet dood in december’, zegt…

Lees meer

Kleine uitvaart een blijvertje

Een kleine rondgang langs uitvaartleiders leert volgens Trouw dat ze allemaal dezelfde ervaring hebben opgedaan: de lockdowns tijdens de coronajaren hebben de acceptatie van de intieme uitvaart versneld. “De aanwezigen merkten dat zo’n kleine plechtigheid heel mooi kan zijn. En…

Lees meer

Aanhoudende oversterfte langzaam ontrafeld

Er blijven meer mensen sterven dan verwacht sinds de coronapandemie, aldus het AD. In 2023 was er een oversterfte van 12.700 mensen. Puzzelstukjes die moeten verklaren hoe dat kan, vallen langzaam op hun plek. Hoewel de coronapandemie al even achter…

Lees meer

Zelfbeschikkingsrecht niet ontkennen

Zelfdoding na een voltooid leven wordt ten onrechte gezien als lelijk en vreselijk, schrijft Frank Heibloem uit Baarn in de Volkskrant. “Hoe verschrikkelijk zelfdoding is, hangt af van de omstandigheden en de gehanteerde methode. Wie voor de trein of van…

Lees meer

Uitvaart vaak oververzekerd

Uitvaartverzekeraars keren volgens de Telegraaf regelmatig duizenden euro’s minder geld uit aan een begrafenis of crematie van een overleden persoon dan waarvoor is gespaard. Door ’oververzekering’ blijft het geld dan onaangeroerd en op de rekening staan van de maatschappij en…

Lees meer

Sterven moet weer doodnormaal worden

De geboorte van een kind krijgt eindeloos veel aandacht, maar een sterfbed: daar hebben we het liever niet over. Onterecht, vindt Ester Kuiper volgens de Leeuwarder Courant . Meer aandacht voor het laatste stukje is een van de zaken waar…

Lees meer

Duo-euthanasie stijgende trend

Oud-premier Dries van Agt en zijn vrouw Eugenie stierven tegelijk, hand in hand. Dergelijke duo-euthanasie wint aan populariteit, blijkt volgens de Volkskrant uit de cijfers. ‘Vaak liggen partners hand in hand’, zegt Constance de Vries van het Expertisecentrum Euthanasie in…

Lees meer

Begeleid stoppen met eten en drinken

Circa zevenhonderd Nederlanders kiezen jaarlijks voor levensbeëindiging door bewust te stoppen met eten en drinken. Dat is 1,7 procent van alle sterfgevallen. “Terwijl er veel meer ouderen zijn die vinden dat hun leven voltooid is en daarom graag op een…

Lees meer

Sterven is niet de enige uitweg

Als een eenzame oudere wil sterven, gaat de politieke discussie vooral over hoe je hulp bij het sterven legaal maakt. Je mist dan waar het om draait in het gesprek over voltooid leven, zegt medisch ethicus Margot Zomers in het…

Lees meer

Regie houden? Op tijd in actie komen

Seniorenvereniging Beek en Donk organiseerde een bijeenkomst met een consulente van de Nederlandse vereniging vrijwillig levenseinde (NVVE). Diverse vormen van levenseinde (zoals euthanasie, palliatieve sedatie, geen eten/drinken en behandeling niet starten of stoppen) kwamen aan de orde en de verschillen…

Lees meer

Ook duurzaam na je dood? Laat je resomeren

We proberen duurzaam te leven, waarom dan ook niet duurzaam na je sterven? Laat je lichaam resomeren in plaats van cremeren. Maar dan moet de overheid deze vorm van lijkverwerking wel legaliseren, bepleit in Trouw Mariette Schönfeld, deelnemer van de…

Lees meer

Stoppen met eten en drinken onmenselijke dood

Een van de redenen waarom mensen kunnen opzien tegen oud worden, is het vooruitzicht dat het een lijdensweg wordt,schrijft Ted van Lieshout uit Amsterdam in NRC. “We blijven langer leven en daar helpt de gezondheidszorg bij, maar als dat leven…

Lees meer

Een openhartig gesprek met de familie

Euthanasie en niet-reanimeer-beleid zijn er om ongeneeslijke patiënten een lang sterfbed te besparen. Maar hoe voorkomt men dat zijn naasten jarenlang voor hem of haar moeten zorgen, vraagt Alexander Rinnooy Kan (o.a. voormalig voorzitter van de SER) zich af in…

Lees meer

Doorbehandelen: ja of nee?

Op de intensive cares van ziekenhuizen wordt elke dag besloten over doorgaan of stoppen met behandelen, over leven en dood. Aranka Akkermans onderzocht hoe dokters en naasten van patiënten over die moeilijke beslissing praten. En wat er beter kan. Het…

Lees meer

Sterven voor beginners

Gijsbert van Es geeft in NRC zeven tips om de dood met enige mildheid tot het leven toe te laten. 1 Doe gewoon over de dood: Het verdriet van nabestaanden laat zich reeds bij leven verzachten door gesprekken erover niet…

Lees meer

Meer wantrouwen naar geneeskunde

Als klinisch ethicus op de grootste ic van Nederland stond Erwin Kompanje ruim veertig jaar voor dilemma’s over leven en dood. Hij zag volgens de Volkskrant zingeving belangrijker worden, maar ook de argwaan jegens de geneeskunde toenemen. ‘Nu de populatie…

Lees meer

Humor tot in de kist

  Bertus Reinds durfde het volgens AD aan om in zijn eigen overlijdensbericht een snoeiharde grap over zichzelf te maken. En met succes: de advertentie wordt op sociale media massaal geliket en gedeeld Humor tot in de kist, heet dat…

Lees meer

Hoe ouder hoe vrolijker

Nu vertaler Hans van Pinxteren tachtig is, voelt hij zich een stuk vrolijker dan toen hij twintig was. Dagblad Trouw vroeg hem naar zijn geheim. “Je instellen op de dood is je instellen op de vrijheid. Als je geleerd hebt…

Lees meer

Bang voor de lange remweg naar het einde

In Trouw verwoordde Jeroen Pauw de angst van vele ouderen, reageert een lezer van de krant: geen angst voor de dood, maar voor de ‘lange remweg’ erheen. Trouw interviewde Pauw (1960) in de serie Tien Geboden. Pau zei daarin niet…

Lees meer

Als 82-jarige als crimineel door het leven

Het Openbaar Ministerie gaat twee bestuursleden en vijf leden van de Coöperatie Laatste Wil (CLW) vervolgen voor deelname aan een criminele organisatie. “Is er sprake van cocaïne-import, een ripdeal of hebben zij liquidaties gepleegd? Niets van dat al”, reageert Fok…

Lees meer

Regel nu de hulp bij voltooid leven

De burger wil een regeling voor hulp bij voltooid leven. Negeer dat niet, schrijft Fransien van ter Beek van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) in Trouw. Het veelgehoorde argument dat maar een kleine groep gezonde ouderen hun…

Lees meer

Oversterfte steeds minder mysterieus

De oorzaken van de hoge oversterfte in de laatste jaren beginnen volgens de Volkskrant duidelijk te worden: Verschoven ziektepatronen, vallende ouderen en, jawel, corona zelf lijken enkele redenen dat jaarlijks duizenden mensen meer overlijden dan gebruikelijk. Gijs van Loef, een…

Lees meer

Rustig thuis sterven

Een uitvinder-arts, een wijkverpleegkundige en een longarts wisten met hun ‘palliakit’ de verlammende bureaucratie in de zorg te doorbreken. Binnenkort vergoeden alle zorgverzekeraars deze eerste-hulp-bij-sterven. Dat meldt de Volkskrant. Het zal niet vaak gebeuren dat een huisarts zich trots voelt…

Lees meer

Sterfrecht voor kwetsbare ouderen

“Klakkeloos allerlei medisch geweld over mensen uitstorten, dat vind ik slechte zorg”, schrijft huisarts Rinske van de Goor in haar column in de Volkskrant .”Bij ouderen geldt dat extra, want hun kansen op goed herstel zijn veel kleiner.” Vorig jaar…

Lees meer

Mag ieder zelf manier van overlijden bepalen?

Aspirant-Kamerleden waren vrijdag in Pakhuis de Zwijger bijeen om te debatteren over een vrijwillig levenseinde, voor een publiek van geëngageerde ouderen voor wie zelfbeschikking vanzelfsprekend is.  De Volkskrant bericht over het debat, georganiseerd door de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig…

Lees meer

De 75-jarige mag van D66 wél dood. Waarom?

Deze week heeft D66 een gewijzigd Wetsvoorstel voltooid leven gepresenteerd, naar aanleiding van kritiek van diverse onderzoekscommissies en de Raad van State. Theo Boer (hoogleraar ethiek van de gezondheidszorg in Groningen) schrijft in Trouw dat ook het nieuwe voorstel de…

Lees meer

D66: langere bedenktijd bij ‘voltooid leven’

Ouderen van boven de 75 jaar die zelf willen beschikken over hun moment van overlijden, moeten daar onder strenge voorwaarden hulp bij kunnen krijgen. Een wetsvoorstel van D66 daarover is definitief af, meldt Trouw. De drempels liggen hoger dan in…

Lees meer

Uitvaart wordt intiemer en persoonlijker

De ouderwetse begraafplaats is achterhaald. In plaats van een grote kale aula willen nabestaanden steeds vaker een intieme en persoonlijke plek. En bij een crematie willen ‘we’ mee naar de oven, aldus het AD. “Je ziet al langer dat onze…

Lees meer

Pleidooi proeftuin met zelfdodingsmiddelen

Een wetenschappelijk experiment waarbij minstens tienduizend vrijwilligers een zelfdodingsmiddel ter beschikking krijgen en tien jaar lang worden gevolgd. Is dat wenselijk en haalbaar of zijn er te veel ethische en juridische obstakels? Niet als het ligt aan Coöperatie Laatste Wil…

Lees meer

Als uitgedoofde zombie sterven in je huis

Bij het mortuarium van de afdeling pathologie van het Amsterdam UMC worden ze een beetje moedeloos van de significante toename van sterk ontbondenen. Van de 324 doden die het mortuarium dit jaar verwerkte, verkeert zeker een derde in rottende toestand…

Lees meer

Laat verpleeghuis geen fuik worden

‘Dat doen wij hier niet”, kreeg een vrouw met de ziekte van Parkinson in het verpleeghuis te horen op haar verzoek om euthanasie. In NRC vandaag een opiniestuk van Dorothea Touwen, docent  medische ethiek (LUMC) en oud-lid van een Regionale…

Lees meer

Liever maar niet gezond op cruise?

Een Australische echtpaar boekte 51 opeenvolgende cruises, omdat een jarenlang verblijf op een schip goedkoper is dan een verblijf in een verzorgingshuis. Peter de Waard schrijft er over in zijn column in de Volkskrant. De ‘oude dag’ wordt steeds langer…

Lees meer

Hulpbehoevende oudere is sluitpost geworden

“In elk geval moeten zorgverleners luisteren naar de oudere die weloverwogen herhaalt dat ze niet meer wil leven. Haar niet betuttelen maar horen wat ze zegt en zonodig doorverwijzen naar een ander.” Dat schrijft NRC in een commentaar naar aanleiding…

Lees meer

Moeten we zo lang mogelijk willen leven?

Moeten we zo lang mogelijk willen leven? De zorgkosten worden immers te hoog, er is te weinig personeel, en dan is er nog de dreiging van klimaatverandering. Emeritus hoogleraar maatschappelijke gezondheidszorg Johan Mackenbach vindt van niet. Hoogleraar gerontologie Andrea Maier…

Lees meer

Klaar met leven maar niet gehoord

Diny Kuppens (81) schreef dat haar euthanasiewens wordt genegeerd. NRC publiceert een selectie van de reacties op haar artikel. Doorverwijzen “Natuurlijk staat het de arts vrij zijn medewerking aan euthanasie te weigeren, maar volgens de richtlijnen van de KNMG heeft…

Lees meer

In dit verpleeghuis mag ik niet dood

Ze heeft een prachtig leven gehad, schrijft Diny Kuppens (81, lijdend aan parkinson). Maar nu zit ze in een verpleeghuis en krijgt ze geen euthanasie. De vroegere ouderenverzorgster schrijft daarover in NRC, die haar verhaal paginagroot afdrukt. “Toen ik nog…

Lees meer

Jenny Arean (81) wil zelf de regie houden

Jenny Arean brengt zondag in Carré een muzikale ode aan Ramses Shaffy, 65 jaar nadat ze als jonge zangeres met lakschoentjes en een plastic anjer op haar mutsje debuteerde bij het cabaret van Wim Kan.  Zij vindt ’romantisch gelul’ over…

Lees meer

Gewoon bang om oud te worden

Peter Borst uit Beverwijk denkt dat met de steeds terugkerende verhoging van de ziektekosten en de deplorabele staat van de ouderenzorg in de toekomst euthanasie steeds meer de oplossing gaan worden,  schrijft hij in de Telegraaf. “Je bent in de…

Lees meer

Euthanasie alleen als je nog ‘helder’ bent

Artsen worstelen met euthanasieverzoeken die ze krijgen van mensen met gevorderde dementie, en die dus niet meer wilsbekwaam zijn. Maar ook mensen zelf die zijn getroffen door bijvoorbeeld alzheimer staan voor een groot dilemma: ze mogen alleen een einde aan…

Lees meer

Checklist voor doe-het-zelf-uitvaart

Kistenmaker Radboud Spruit (62) uit Utrecht maakte een checklist voor de doe-het-zelf-uitvaart, vertelt hij in NRC. Eerste punt: bel de huisarts zodra de persoon om wie het gaat, is overleden. Komt de dood onaangekondigd, bel dan 112. Wat niet nodig…

Lees meer

Artsen worstelen met euthanasie bij dementie

Veel artsen ervaren emotionele belasting en onzekerheid bij een verzoek tot euthanasie bij patiënten met dementie, blijkt uit onderzoek van het Radboudumc. Dat komt door de verwachtingen over een vooraf opgestelde wilsverklaring, de lastige beoordeling van de wilsbekwaamheid en de…

Lees meer

Wat willen we, na de dood

Dela, de grootste uitvaartorganisatie van Nederland, deed onderzoek naar de dood. Daaruit komt volgens het AD dat 50 procent van de mensen gecremeerd wil worden, 28 procent begraven (daarvan heeft 31 procent een voorkeur voor een natuurbegraafplaats), 10 procent wil…

Lees meer

Hoezeer het levenseinde leeft

Het levenseinde mag op het eerste gezicht een beladen onderwerp van gesprek zijn, in de praktijk van alledag blijkt het toch enorm te leven. Dat zegt professor Bregje Onwuteaka-Philipsen, hoogleraar Levenseindeonderzoek aan Amsterdam UMC en voorzitter van het Consortium Palliatieve…

Lees meer

Duurzaam na de dood

‘Gewoon’ begraven of gecremeerd worden, of liever composteren tot vruchtbare aarde? Duurzame alternatieven voor lijkbezorging worden goed ontvangen in de uitvaartsector, maar leveren ook (praktische) bezwaren op, aldus het FD. Een uitvaartbegeleider die stichting Veraarden oprichtte om deze duurzame techniek…

Lees meer

Maatschap Euthanasie Zorg

Enkele artsen werken aan een nieuwe aanbieder voor euthanasiezorg. Ze willen volgens Medisch Contact als zelfstandig werkenden in maatschapsverband andere artsen bijstaan in euthanasiezaken, en een alternatief bieden voor mensen die euthanasie willen. Een groep van nu zes artsen werkt…

Lees meer

Altijd maar in leven gehouden, waarom toch?

Als ambulanceverpleegkundige komt Gert Terink uit Oegstgeest in aanraking met ouder wordende mensen. Hij schrijft daarover in de ‘brief van de dag’ het AD. “Zij vertellen vaak dat ze er geen zin meer in hebben. Steeds maar weer de gang…

Lees meer

Respijtzorg in het hospice

Het vorige week geopende hospice Het Tweede Thuis op Wieringen biedt een vervangende zorgplek aan voor mantelzorgers die op adem willen komen. Het hospice neemt de zorg tijdelijk over waardoor mantelzorgers worden ontlast, meldt NH Nieuws. Naast het bieden van…

Lees meer

Levenstestament populair, ook oorzaak ruzies

Wie regelt mijn zaken als ik dat zelf niet meer kan, door bijvoorbeeld dementie? Nu ouderen langer zelfstandig moeten blijven wonen, maken meer mensen zich daar zorgen over, aldus het AD. Het leidt tot een groeiende vraag bij notariskantoren naar…

Lees meer

Kwaliteit van leven en kwaliteit van sterven

Gezondheidszorg voor de groeiende groep kwetsbare ouderen gaat nog te vaak over behandelen en genezen. Vaker is een gesprek over het levenseinde meer op zijn plaats. Dat stelt Hanneke Westerink-Bos (verpleegkundig specialist ouderengeneeskunde bij Zorgspectrum) in NRC in een stuk…

Lees meer

De ouderenzorg en het voltooide leven

Miel Vanstreels werkte van 1974 tot 2014 (met veel plezier en toewijding) in de ouderenzorg: als verpleeghulp, als afdelingshoofd, als maatschappelijk werker en cliëntadviseur. “Ik heb de opkomst van de bejaardenhuizen meegemaakt, als afsluiting van mijn carrière moest ik verzorgingshuizen…

Lees meer

Eenvoud in de uitvaart: lijkwade vervangt kist

Geen kist, maar gewikkeld in een doek op een plank. Uitvaartondernemers zien de vraag naar de ‘wade’ toenemen en spreken volgens het AD al van een trend. Personeel wordt bijgeschoold in de verschillende wikkeltechnieken. “Nabestaanden willen persoonlijker, zachter en duurzamer…

Lees meer

Hospice strengere screening

Twentse hospices hebben vorig jaar tenminste 18 bewoners noodgedwongen weer uitgeplaatst, meldt dagblad Tubantia. De bewoners kwamen binnen met het idee dat ze zouden sterven. Maar ze knapten op. Het gebeurt steeds vaker dat terminaal zieken langer dan drie maanden…

Lees meer

Vrijwilliger kan mantelzorger helpen

Ontlast mantelzorgers in de laatste levensfase met vrijwilligers. Daarop wijst Carla Aalderink, directeur van VPTZ Nederland, de koepelorganisatie van vrijwilligers in de palliatieve terminale zorg, in Trouw. In Nederland zijn ruim 13.000 vrijwilligers betrokken bij mensen in de laatste levensfase….

Lees meer

Amsterdam tijdens hittegolf levensgevaarlijk

Uit het onderzoek blijkt dat vooral inwoners ouder dan 85 jaar in Parijs en Amsterdam zich zorgen moeten maken bij een hittegolf, meldt het FD. Zij hebben in dat geval in vergelijking met andere steden in Europa een hoger risico…

Lees meer

Wie de regie wil, moet nadenken over de dood

Zelfbeschikking is een groot goed, zeker als het over het eigen lichaam gaat en de eigen laatste waardigheid. Dat schrijft NRC in een commentaar na een vijfdelige serie over beslissingen op de grens van leven en dood. Uit de serie…

Lees meer

Verwerpelijke discriminatie op leeftijd

Er bestaan in een medische behandeling grenzen aan wat er kan en moet gebeuren, en het is normaal om daarbij de leeftijd van patiënten in overweging te nemen. Maar nu horen we opeens een heel ander soort overwegingen, die passen…

Lees meer

Erfgenaam vindt laatste zorg te duur

Een bijzondere zaak waaruit duidelijk blijkt dat de verhoudingen binnen het gezin slecht zijn. Die conclusie kun je wel trekken na het lezen van de uitspraak van de Rechtbank Oost-Brabant, schrijft notaris Ernst Loendersloot in zijn column in de Telegraaf….

Lees meer

Vaker keuze voor versterven

Hulpverleners noemen volgens NRC versterven de ultieme vorm van zelfbeschikking. Sterven zonder medicijnen, zonder euthanasietraject, zonder bewijs van wilsbekwaamheid en artsen hoeven niets goed te keuren. Hoe zorg je voor zulke patiënten? Wat mag en kan een hulpverlener doen? En…

Lees meer

Euthanasie niet op bevel of op verzoek

De problemen in de zorg zijn door Jet Bussemaker en haar team afgelopen week duidelijk aan de orde gesteld, schrijft Nelleke Noordervliet in haar column in Trouw: Te veel behoefte aan zorg. Te weinig mensen om die te geven. Er…

Lees meer

Slapend sterven niet op bestelling

Het aantal Nederlanders dat sterft met palliatieve sedatie was nog nooit zo hoog als nu, schrijft NRC. ‘Slapend sterven’ – zo noemen patiënten en hun naasten het vaak – heeft de afgelopen jaren een opvallende vlucht genomen. Bijna een kwart…

Lees meer

Stel de dingen niet uit

Andrea Maier, internist en gerontoloog, zette haar ideeën over veroudering uiteen in een boek met de provocerende titel Eeuwig Houdbaar. Veelbesproken uitspraken staan op haar naam, zoals de stelling dat ‘veroudering een ziekte is’. Met de jaren is ze zich…

Lees meer

Praten over de dood werkt bevrijdend

De 82-jarige Vlissinger Herman Goetheer is een van de eerste Zeeuwen die zogeheten ACP-gesprekken heeft gevoerd. Dat zijn gesprekken met hulpverleners over je zorgwensen in de laatste levensfase. De Zeeuwse zorgorganisaties willen dat meer mensen dat gaan doen. Goetheer kan…

Lees meer

Beslissen op de grens van leven en dood

Patiënten willen steeds meer regie over het einde van hun leven. Zorgverleners staan daardoor voor ingewikkelde keuzes. Hoe beslis je wanneer en op welke manier iemand sterft? NRC publiceert vandaag de proloog van een serie artikelen: Hoe de dood steeds…

Lees meer

Mens durf te sterven, maar ook te leven!

Het recht op zelfbeschikking is een groot recht, dat we in Nederland gelukkig een warm hart toedragen, schrijft Gerhard Knol uit Almere in de Volkskrant. “Een logisch gevolg is ervoor kunnen kiezen niet meer te willen leven omdat je niks…

Lees meer

Wetsvoorstel voltooid leven geen Plan 75

Predikant en docent Annemarieke van der Woude ziet overeenkomsten tussen Plan 75 en het wetsvoorstel voltooid leven, schreef zij in Trouw. De Japanse film is volgens haar een waarschuwing tegen de vermeende rationaliteit van een plan dat de dood voorstelt…

Lees meer

Het fictieve Plan 75 lijkt eng redelijk

De fictieve oplossing voor de enorme vergrijzing in Japan, in de film Plan 75, komt wel heel dichtbij het wetsvoorstel in Nederland voor voltooid leven, constateert Annemarieke van der Woude (remonstrants predikant en docent aan de Radboud Universiteit)in Trouw. Bovenal…

Lees meer

Plan 75 akelig griezelige bijsmaak

Volkskrant-columnist Merel van Vroonhoven zag afgelopen week in de bioscoop het Japanse sciencefictiondrama Plan 75 (Bent u 75 jaar of ouder? Kies dan voor een zachte, pijnloze dood). Zij zag de film op de avond waarop in de Eerste Kamer…

Lees meer

Sarco Pod belooft humane, snelle dood

Op het 50-jarig jubileum van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde is de Sarco Pod gepresenteerd, een machine die een zachte, vredige dood zou bieden. Met een rode knop wordt het proces gestart waarbij stikstof wordt toegevoegd aan de…

Lees meer

Uitvaartbranche wil afspraken over AI

De uitvaartbranche wil dat er regels komen die bepalen of overleden personen via kunstmatige intelligentie (AI) digitaal tot leven mogen worden gewekt. Ook is het verstandig om opvattingen hierover vast te leggen in een testament, adviseert branchevereniging BGNU volgens het…

Lees meer

Van wilsverklaring naar wensverklaring

Hilde Palland, lid van de Tweede Kamer voor het CDA, pleit in het AD voor een wensverklaring in plaats van een wilsverklaring. “Hoe geven we de laatste levensfase vorm en hoe geven we aandacht aan zingeving en zorgen? Veel ouderen…

Lees meer

Doorbehandelen geen garantie levenskwaliteit

Minister Ernst Kuipers juicht het toe dat artsen met patiënten en naasten steeds vaker spreken over wel of niet behandelen en over hoe een patiënt de laatste levensfase voor zich ziet. Niet om kosten te drukken, benadrukt hij in een…

Lees meer

Meer kwaliteitseisen uitvaartbranche

De uitvaartbranche kampte in 2022 met enorme beleggingsverliezen, maar de stijgende rente bleek een zegen voor de solvabiliteit. Vooruitblikkend pleiten de topmensen van Dela en Monuta in de Volkskrant voor certificering in de nieuwe wet op de lijkbezorging. Bij een…

Lees meer

Plakje troost: Grote Uitvaartcaketest

Het bakje troost met plakje cake is al decennialang het onbetwiste symbool van de Nederlandse uitvaart. Museum Tot Zover wijdt een tentoonstelling aan begrafeniseten, en initieerde de Grote Uitvaartcaketest. De Volkskrant schrijft er over. Er bestaan vele soorten: brokkelig droog,…

Lees meer

Plan voltooid leven weer uit de la

Coalitiepartij D66 gelooft er heilig in, maar het voltooid leven-plan lijkt lastig te reanimeren na kritiek van de Raad van State. In de Tweede Kamer dreigt volgens het AD een meerderheid te ontstaan tegen de huidige opzet van de wet,…

Lees meer

Never nooit in een verpleeghuis!

Zo, nu staat het zwart-op-wit in de krant, schrijft Ans Peters uit Zeist in de Volkskrant: Onthoud en noteer: ik wil onder geen beding naar een verpleeghuis. Rillend van afkeer las Peters in de Volkskrant een column van Thomas van…

Lees meer

 Weer meer mensen overleden door val

Vorig jaar stierven 6300 Nederlanders door een val, bijna duizend mensen meer dan in 2021. Waarschijnlijk woonde meer dan de helft in een verpleeghuis, meldt Trouw uit CBS-cijfers. In 2022 stierven volgens het CBS 6300 Nederlanders als gevolg van een…

Lees meer

Oversterfte blijft een mysterie

Er was een griepgolf, en er was corona. Maar ook als die zaken worden meegerekend, zijn er vorig jaar nog altijd bijna zesduizend Nederlanders méér overleden dan verwacht. Dat blijkt volgens de Volkskrant uit de nieuwste doodsoorzakenanalyse van het CBS….

Lees meer

Ongeneeslijk. Niet uitbehandeld.

U heeft ze vast zien hangen in de abri’s door het hele land, schrijft Toosje Valkenburg in een column het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde: “Een prachtige fotoserie van PZNL om palliatieve zorg onder de aandacht te brengen. Het kan wat…

Lees meer

Wet lost vragen rondom voltooid leven niet op

Laten we als samenleving eerst diepe gesprekken voeren over wat een ‘voltooid’ leven precies is, schrijft predikant Joost Röselaers in NRC. Op de rouwkaart van een remonstrantse theoloog, die stierf met behulp van euthanasie bij een niet te genezen ziekte,…

Lees meer

Achterhalen wat oversterfte veroorzaakt

Het kan nog tien jaar duren voordat onderzoekers toegang krijgen tot beschermde medische data. Zo lang kan en mag de wetenschap niet wachten, stellen gezondheidseconoom Eline van den Broek en advocaat Antoinette Vlieger in de Volkskrant. Afgelopen week stuurde minister…

Lees meer

Meerderheid stervenshulp voltooid leven

Wie zijn leven als voltooid ziet, zou hulp moeten kunnen krijgen om te sterven. Dat vinden zes op de tien deelnemers aan de peiling van Trouw en Panel Inzicht over keuzes bij het levenseinde. Een even grote groep steunt een…

Lees meer

Feest op eigen uitvaart

Op zijn 65ste verjaardag, 3 april, hoorde Jan Troost uit Wijchen het slechte nieuws: uitgezaaide slokdarmkanker. Zaterdag 22 april is zijn uitvaart al, omdat hij er dan als het goed is nog is. Hij vertelt erover in het AD. Optimist…

Lees meer

Tussen meer en genoeg

Er gaan stemmen op om ook in de zorg minder nadruk te leggen op het wegnemen van beperkingen, en meer op het realiseren van kwaliteit van leven met de kaarten zoals ze geschud zijn. Dat schrijft Matthijs Versteegh (gespecialiseerd in…

Lees meer

Spoorboekje voor als je er niet meer bent

Hoe zorg je voor een goede afwikkeling van je financiële zaken als je er niet meer bent? Wat moet er gebeuren met je hypotheek, bankrekening en lidmaatschappen? En welke nabestaanden krijgen wat? Het AD publiceert een checklist om de achterblijvers…

Lees meer

Aantal euthanasiegevallen hoger dan ooit

Het aantal mensen dat euthanasie kreeg in Nederland was vorig jaar groter dan ooit: 8720. Dat blijkt volgens Trouw uit het jaarverslag van de Regionale Toetsingscommissie Euthanasie (RTE). Het gaat om een stijging van 13,7 procent ten opzichte van 2021….

Lees meer

 ‘Tot last zijn’ is geen reden tot euthanasie

Mensen zeggen misschien wel dat ‘niet tot last willen zijn’ zwaar telt bij hun denken over euthanasie. Maar velen kunnen zich die situatie helemaal niet voorstellen, laat staan inschatten, stelt anesthesioloog-intensivist Hans Sonneveld in Trouw. ‘Niet tot last willen zijn,…

Lees meer

 ‘Slapend’ sterven in opmars

Bij ruim een kwart van alle overlijdens in 2022 kreeg de patiënt thuis palliatieve sedatie. Nooit eerder was dit zo veel, aldus Trouw. Door palliatieve sedatie sterft de patiënt ‘slapend’. Artsen verzachten zo het lijden op het sterfbed. In 2010…

Lees meer

Niet afpoeieren maar helpen

In de moeilijke fase waarin het thuis niet meer gaat krijgen de ouderen en hun naasten niet te maken met begripvolle en behulpzame ambtenaren, schrijft Trouw-columnist Nelleke Noordervliet. “Ze krijgen te maken met Instanties. Instanties nemen de gedaante aan van…

Lees meer

Euthanasie geen individuele beslissing

Een keuze voor euthanasie is geen individuele beslissing, blijkt uit onderzoek van Trouw. De mening van naasten en de eventuele belasting voor de omgeving spelen een grote rol. Voor 40 procent van de respondenten is euthanasie een optie. Nog eens…

Lees meer

Laat mij dan maar wat voortijdig sterven

Merkwaardig dat het Expertisecentrum Euthanasie in de verklaring bij zijn gestegen jaarcijfers voorbijgaat aan de sociaal-maatschappelijke onrust bij de babyboomers over hun toekomstige oude dag, reageert Wichert van Dijk uit Utrecht in Trouw. “Het verdwijnen van leuke woonplekken en verzorgingshuizen…

Lees meer

Expertisecentrum vaker euthanasie

Het Expertisecentrum Euthanasie, voorheen de Levenseindekliniek, heeft volgens Trouw vorig jaar opnieuw vaker euthanasie verleend. Het aantal ingewilligde verzoeken steeg met 11 procent, naar 1240. Dat blijkt uit de jaarcijfers van het expertisecentrum, dat mensen helpt die voor euthanasie niet…

Lees meer