Met kaartspel praten over het levenseinde

Veel mensen hebben zaken als ‘wil ik wel of niet gereanimeerd worden’ of ‘waar wil ik overlijden’ niet geregeld. Ze vinden het moeilijk erover te praten. Met informatiebijeenkomsten proberen huisartsen in Midden-Limburg het onderwerp uit de taboesfeer te halen, meldt…

Lees meer

Gedoogplan om Sarco te kunnen gebruiken

Coöperatie Laatste Wil, de organisatie die eerder Middel X introduceerde, wil volgens de Volkskrant via een gedoogconstructie proberen zelfdodingscapsule Sarco in Nederland in gebruik te nemen. Vanaf december kunnen belangstellenden zich inschrijven, al is het leveren van de Sarco mogelijk…

Lees meer

Uitvaart kleurrijker en minder stijf

Waar een aantal decennia geleden vooral mannen het beroep van uitvaartverzorger uitoefenden, is inmiddels twee derde van de zelfstandig ondernemers in deze branche vrouw, blijkt volgens de Volkskrant uit cijfers die de Kamer van Koophandel (KvK) onlangs bekendmaakte.   Het…

Lees meer

Coöperatie Laatste Wil gebukt onder geruzie

Coöperatie Laatste Wil gaat volgens de Volkskrant gebukt onder intern geruzie. Tijdens de ledenvergadering komt die tot uitbarsting. ‘Ik voel me verweesd in deze club’, zegt de leden geëmotioneerd bij de microfoon. ‘Er gebeurt heel veel, maar we schieten geen…

Lees meer

Uit het leven met steun stervensbuddy

Op de grenzen van de wet werkt Hans Peltenburg aan een ‘buddyproject’ om mensen met een doodswens en hun naasten te ondersteunen op het moment van overlijden, aldus een reportage in Trouw. Els Huizinga (80) schakelde hem in. Zij stierf…

Lees meer

Online leven na de dood

Wat gebeurt er na je overlijden met je gemaakte en ontvangen content, foto’s en mailtjes? Hoe voorkom je dat je nog lang na je overlijden op Facebook je verjaardag viert? Dat regel je volgens een artikel in het AD door…

Lees meer

Levensverwachting 65-jarigen naar beneden

Dit jaar zijn er opnieuw meer mensen overleden dan voor de coronapandemie. Sinds 2020 overlijden er elk jaar zo’n 170.000 mensen, bijna 20.000 meer dan in de jaren vóór corona. De levensverwachting van 65-jarigen wordt nu bijgesteld, meldt het AD….

Lees meer

Veraarden als alternatief voor cremeren

Wordt het een plekje op een begraafplaats, of toch een crematie? Veel keuzemogelijkheden zijn er niet na ons overlijden. Een alternatief dat volgens het AD in de Verenigde Staten en Duitsland steeds vaker wordt gekozen, is veraarden. Oftewel: humaan composteren….

Lees meer

Commotie Coöperatie Laatste Wil

Leidt Middel X wel of niet tot een vredige dood? Onder leden van Coöperatie Laatste Wil is volgens de Volkskrant  een discussie losgebarsten over heftige bijwerkingen die kunnen optreden na inname van het zelfdodingsmiddel. Dat blijkt uit een open brief…

Lees meer

Het verhaal achter de Sarco

‘Een reconstructie vol ethische dilemma’s, politieke overtuigingen en juridische raadsels’, zo noemt de Volkskrant  het verhaal achter de Sarco, de zelfdodingscapsule die onlangs voor het eerst werd gebruikt en – mede door de arrestaties – wereldnieuws werd. Het apparaat werd…

Lees meer

Middel X niet ‘humaan’, maar wel ‘menselijk’

Coöperatie Laatste Wil (CLW) zal het veelbesproken zelfdodingspoeder Middel X niet langer ‘humaan’ noemen. De verandering wordt komende week doorgevoerd op de website, meldt de Volkskrant. In 2017 presenteerde CLW het poeder nog als legale, ‘humane stof’. Wel zal Laatste…

Lees meer

Dokter, wat zou u doen in mijn geval

Oncoloog Emile Voest doet al zijn hele leven onderzoek naar kanker. Er is veel veranderd en verbeterd op dat gebied. Maar ‘kanker is een veelkoppig monster’, zegt hij in een interview in EW magazine. De gesprekken met patiënten gaan over…

Lees meer

Tot welk moment is de erflater wilsbekwaam

Drie Limburgse zussen ontdekten per toeval dat hun 96-jarige moeder haar testament had aangepast en de dorpskerk tot enige erfgenaam had benoemd. Volgens de pastoor was dit haar laatste wil, de familie dacht daar anders over. Erflaters worden steeds ouder,…

Lees meer

Zelf bepalen of ik uitzichtloos en ondraaglijk lijd

Wim van Dijk wordt veroordeeld na hulp bij zelfdoding. “Van mij krijgt hij een lintje”, reageert Ben Buskes uit Elim in Trouw. Ook Buskes wil te zijner tijd sterven zonder toestemming van medici of wie dan ook. “Ik kan zelf…

Lees meer

Afzien van operatie en dan geld krijgen?

Ouderen die het idee hebben dat hun leven voltooid is, zullen eerder voor euthanasie kiezen als daar ook nog een zak met geld tegenover staat. Zeker als daarmee dure operatie kunnen worden voorkomen. “Je zult versteld staan van hoeveel daarop…

Lees meer

Bewust stoppen met eten en drinken

Ruim 10.000 mensen sterven jaarlijks in een hospice. Sommige patiënten kiezen bewust voor stoppen met eten en drinken, wat in de meeste gevallen binnen één tot drie weken tot de dood leidt. Zo’n proces verloopt meestal onder begeleiding van zorgverleners….

Lees meer

Sarco onmenselijk afscheid

Bij de discussie over de door Philip Nitschke ontwikkelde Sarco mist Frits Boer, (arts) uit Lathum een belangrijk, misschien wel het belangrijkste punt, reageert hij in de Volkskrant. “Bij een euthanasie wil je graag een partner, kinderen, vrienden et cetera…

Lees meer

Wachten op gereguleerd stervensmiddel

Een ultrakort gesprek op de donderdagochtend, schrijft NRC: Philip Nitschke neemt de telefoon aan. Drie dagen eerder heeft het Nederlandse Openbaar Ministerie huiszoeking gedaan in de Haarlemse woning van de voorvechter van bewuste zelfdoding. Waarom? “Vanwege de overijverige Zwitsers”, zegt…

Lees meer

Afscheid zonder spijt, overlijden-doe-boek’

Over je uitvaartwensen moet je praten, vindt uitvaart- en stervensbegeleider Pauline van der Wees (47) uit ‘s-Gravenzande. Dus maakte ze een handig ‘overlijden-doe-boek’, getiteld Afscheid zonder spijt. Als je de regie over je eigen leven neemt, kun je dat ook…

Lees meer

Verkoop middel X uit idealisme

Hij komt er rond voor uit, schrijft Trouw: Hij heeft de wet overtreden, maar Wim van Dijk (80) deed dat vooral voor het goede doel: om burgers in nood regie te geven over het eigen levenseinde. Wim van Dijk, de…

Lees meer

Lang zullen ze leven!

Youp van’t Hek schrijft in zijn NRC-column over de Zwitserse zelfmoordcapsule, “die afgelopen week een Amerikaanse mevrouw met één druk op de knop naar het hiernamaals geholpen heeft. Door een overdosis stikstof. Ze had natuurlijk ook gewoon in een Barneveldse…

Lees meer

Liever versterven dan stikstofgas

Een vrouw in Zwitserland maakte een einde aan haar leven door middel van een capsule die zich vult met stikstof. Psychiater Boudewijn Chabot wist ervan en komt binnenkort met een eigen methode, aldus NRC. Boudewijn Chabot (82) is psychiater voor…

Lees meer

Vragen rond oversterfte nog niet opgelost

Tijdens de coronapandemie overleden meer mensen dan gebruikelijk, maar waaraan precies? En wat is de rol van de vaccinatie daarin? Die geladen vragen blijken volgens dagblad Trouw een wespennest voor onderzoekers. Nivel, onderzoeksinstituut in de zorg, presenteerde een onderzoek dat…

Lees meer

Hospices: tijd om taboes doorbreken

Taboes rondom de dood moeten doorbroken worden, schrijft directeur Carla Aalderink van VPTZ Nederland in het AD. Zij stelt daarnaast dat er nieuwe hospicebedden nodig zijn en dat het hospice cruciaal blijft. In Nederland is in de komende jaren een…

Lees meer

Oversterfte neemt minder snel af

De oversterfte neemt jaarlijks minder hard af dan verwacht, wat ervoor zorgt dat de levensverwachting ook nauwelijks toeneemt. Dat blijkt uit nieuwe prognoses van het Koninklijk Actuarieel Genootschap, zo meldt het FD. Sinds 2020 kampt Nederland met oversterfte door directe…

Lees meer

Kiezen wanneer leven voltooid is

“Het is te gek voor woorden dat familie moet worden ingeschakeld in verpleeghuizen”, schrijft B. van Dam in de ‘brief van de dag’ in de Telegraaf. “Wees dan als land zo humaan om burgers te laten kiezen wanneer hun leven…

Lees meer

Stijging Nederlandse overlijdens over de grens

Het aantal landgenoten dat in het buitenland overlijdt, neemt volgens het AD flink toe. Het ministerie van Buitenlandse Zaken en alarmcentrales zien de aantallen stijgen, maar hebben geen sluitende verklaring. Het ministerie noteert zelfs bijna een verdriedubbeling sinds 2017. In…

Lees meer

Wat is het goede moment voor de dood

Adelheid Roosen en Hugo Borst richten zich na In De Leeuwenhoek (2018) en Thuis op Zuid (2020) bij Human opnieuw met humor en mededogen op de processen rond dementie en dood, die ze bij hun moeders hadden gezien. De tv-rubriek…

Lees meer

Toenemende angst anderen tot last te zijn

De angst anderen tot last te zijn is toegenomen, ziet Annemarieke van der Woude, predikant en geestelijk verzorger. Die kant van het euthanasiedebat vraagt meer aandacht, schrijft zij in Trouw. Het aantal complexe en ingewilligde euthanasieverzoeken, zoals bijvoorbeeld van mensen…

Lees meer

Deze maatschappij biedt weinig troost

Na het overlijden van zijn vrouw in juli besloot Jan Siebelink dat hij nooit meer zou schrijven. Intussen is er alweer twijfel; ook de dood is een onderwerp. De Volkskrant spreekt Siebelink (86) een maand na de begrafenis van zijn…

Lees meer

Prima, straks een schone lei, zegt 96-jarige

Dichter en schrijver Ellen Deckwitz ging afgelopen weken langs de senioren in haar familie om ze, nu het nog kan, te interviewen. Over wat ze van hun leven vonden en of ze nog tips en trucs voor de achterblijvers hadden….

Lees meer

Veel oude uitvaartverzekeringen zoek

Uitvaart- en overlijdensrisicoverzekeringen raken volgens de Telegraaf steeds vaker zoek. Duizenden Nederlanders zijn hun papieren kwijt en weten niet meer bij welke verzekeraar hun polis is ondergebracht. Ook komt het voor dat onduidelijk is waar een overleden familielid verzekerd was….

Lees meer

Maak werk van veilig en legaal stervensmiddel

“De meeste Nederlanders vinden dat je zelf mag beslissen over je leven. Hoog tijd dus dat het OM stopt met zijn achterhoedegevecht tegen de (medische) euthanasiepraktijk nu, en dat de doodswens van mensen met een voltooid leven wordt gerespecteerd.” Dat…

Lees meer

Geen recht op samen oud worden

Toen haar man stierf, moest filosoof Marja Havermans dat aanvaarden. Met die stoïcijnse wijsheid troost ze nu lotgenoten. Ze vertel erover in Trouw. Het zal je gebeuren: uit het niets krijg je je doodvonnis. Dat overkwam Paul, de echtgenoot van…

Lees meer

Ondernemers die helpen de rouw te verzachten

Niets zo abstract als de dood. Soms kan iets tastbaars helpen om een verlies te verwerken. Het FD portretteert drie creatieven, die werk maken waarin overledenen een klein beetje voortleven. ‘Mensen zijn veel meer bezig met rouw dan vroeger, op…

Lees meer

Stervenszorg niet: u vraagt wij draaien

Over haar werk en onderzoek in een hospice in De Bilt schreef Cathelijne Verboeket-Crul een boek. Ze ziet veel dilemma’s rond het sterven, aldus NRC. Cathelijne Verboeket-Crul (54), die bijna vijftien jaar in de stervenszorg werkt, ziet dat patiënten en…

Lees meer

Er uit kunnen stappen als je niet meer wil?

Moeten fysiek gezonde ouderen desgewenst met deskundige hulp uit het leven kunnen stappen? D66-Kamerlid Anne-Marijke Podt zegt in het FD volmondig ja, maar hoogleraar Anne-Mei The vindt het een zwaktebod. The is in de praktijk zelden een eenduidige doodswens tegengekomen….

Lees meer

Luisterend oor na verlies dierbare

Veel senioren treuren in stilte om het verlies van een dierbare, terwijl ze behoefte hebben om hierover te praten. Dat signaleerden vrijwilligers van seniorenvereniging KBO-Brabant, aldus de Telegraaf.  Ze riepen de hulp in van Vereniging leven met dood, die honderden…

Lees meer

Levenstestament net als winterbanden

Vroeger had niemand winterbanden, maar opeens lijken ze alomtegenwoordig. Voor levenstestamenten geldt dat net zo, schrijft EW magazine. Logisch, want ze bieden zekerheid. Toch is zo’n akte –net als winterbanden- niet noodzakelijk. In het eerste kwartaal van 2024 passeerden bij…

Lees meer

Drang tot zelfbehoud zet je niet zomaar opzij

Besluiten tot sterven als je je niet meer kunt redden: autonomie of het moreel failliet van de maatschappij? Dagblad Trouw vroeg de lezers te reageren en die zijn verdeeld. Niet zomaar -“Eenzaamheid onder ouderen is een groot probleem. Zij kunnen…

Lees meer

Geen middel X maar middel L: Levenslust

“Laten we het middel L op de markt brengen. De L van Levenslust.” Dat schrijft emeritus hoogleraar Tinie Kardol in de Telegraaf naar aanleiding van de rechtszaak rond zelfdodingsmiddel X. Middel L is “gratis te verkrijgen van de gemeenschap om…

Lees meer

Maak zelfdoding niet gemakkelijker door gebrek aan goede zorg

“Sommige politici en organisaties zoals de Corporatie Laatste Wil vinden dat mensen met hulp van een dodelijk middel mogen sterven zonder dat een arts hun situatie toetst aan de euthanasiewet. Zij willen dat zelfbeschikking op de dood een recht wordt….

Lees meer

Wat wil de nabestaande?

Een NRC-artikel ‘Begraven of cremeren? Voorkom ongemak en laat het weten’ gaat uit van de wensen van de overledene. Maar de overledene is er niet meer en heeft eigenlijk ‘niets te willen’, reageert Paul A. Kirschner uit Hoensbroek: Het gaat…

Lees meer

Als 83-jarige ineens bij criminele organisatie

“Het is een wonderlijke ervaring om op 83-jarige leeftijd ineens lid te zijn van een criminele organisatie”, schrijft M. Poels in het AD over de rechtszaak rond Coöperatie Laatste Wil. “een organisatie die strijdt om mensen de mogelijkheid te bieden…

Lees meer

Hoe plan je je uitvaart?

Mensen denken liever niet na over het einde van hun leven. Dat kan moeilijke situaties opleveren als de uitvaart geregeld moet worden.  NRC geeft vijf tips van experts: Begraven of cremeren? Het graf De uitvaartverzekering De rouwkaarten De invulling van…

Lees meer

Klaar met het leven, geen uitzichtloos lijden

“In de vergrijsde wijk waarin ik werk, bereiken mij geregeld signalen van ouderen die hopen ‘morgen niet meer wakker te worden’”, schrijft Wouter de Ruijter (huisarts en UWV-verzekeringsarts) in Trouw  in een kritisch commentaar op de ‘levenseindewet van D66’. “Zij…

Lees meer

Omarm vrijwillige keuze

Chris Zijdeveld en partner willen graag de regie over het leven zelf behouden maar ook de beëindiging daarvan. Maar dan graag met hulp van de overheid. Daarover berichtte Trouw. Trouw-lezer José Jeuken uit Nederhemert reageert: “Hoe moedig als mensen hiervoor…

Lees meer

Krijg ik straks ook een pil als het genoeg is?

Na de zestig moeten we van minister Helder gaan nadenken over onze toekomst. Maar juist wie aan het einde van zijn leven autonomie wil, krijgt die niet, schrijft Chris Zijdeveld (oud-wethouder Schiedam) in Trouw. Zijdeveld en zijn vrouw (79 en…

Lees meer

Doorgeschoten zorgformule

Het wetsvoorstel Voltooid leven, is los van details, in principe een prima plan, schrijft Heleen Houterman uit Middelburg in de Volkskrant. “Wanneer is je leven niet meer menswaardig leefbaar en dus voltooid? Dat kun je alleen zelf bepalen, zeker in…

Lees meer

Palliatieve wijkcentra oprichten

Nu de zorg vastloopt en dat ook gevolgen heeft voor de laatste levensfase, ligt een verschuiving van de palliatieve zorg van ziekenhuizen naar thuis voor de hand. Richt daarom palliatieve wijkcentra op. Dat schrijven Sander de Hosson (longarts en medeoprichter…

Lees meer

Bureaucratie rond laatste zorg

Palliatieve zorg is de laatste zorg die een mens kan krijgen. Maar zelfs daarbij kunnen administratieve hoepels en geldgedreven keuzes volgens de Volkskrant het leven (en de dood) van de patiënt zuur maken. ‘Ga vooral niet dood in december’, zegt…

Lees meer

Kleine uitvaart een blijvertje

Een kleine rondgang langs uitvaartleiders leert volgens Trouw dat ze allemaal dezelfde ervaring hebben opgedaan: de lockdowns tijdens de coronajaren hebben de acceptatie van de intieme uitvaart versneld. “De aanwezigen merkten dat zo’n kleine plechtigheid heel mooi kan zijn. En…

Lees meer

Aanhoudende oversterfte langzaam ontrafeld

Er blijven meer mensen sterven dan verwacht sinds de coronapandemie, aldus het AD. In 2023 was er een oversterfte van 12.700 mensen. Puzzelstukjes die moeten verklaren hoe dat kan, vallen langzaam op hun plek. Hoewel de coronapandemie al even achter…

Lees meer

Zelfbeschikkingsrecht niet ontkennen

Zelfdoding na een voltooid leven wordt ten onrechte gezien als lelijk en vreselijk, schrijft Frank Heibloem uit Baarn in de Volkskrant. “Hoe verschrikkelijk zelfdoding is, hangt af van de omstandigheden en de gehanteerde methode. Wie voor de trein of van…

Lees meer

Uitvaart vaak oververzekerd

Uitvaartverzekeraars keren volgens de Telegraaf regelmatig duizenden euro’s minder geld uit aan een begrafenis of crematie van een overleden persoon dan waarvoor is gespaard. Door ’oververzekering’ blijft het geld dan onaangeroerd en op de rekening staan van de maatschappij en…

Lees meer

Sterven moet weer doodnormaal worden

De geboorte van een kind krijgt eindeloos veel aandacht, maar een sterfbed: daar hebben we het liever niet over. Onterecht, vindt Ester Kuiper volgens de Leeuwarder Courant . Meer aandacht voor het laatste stukje is een van de zaken waar…

Lees meer

Duo-euthanasie stijgende trend

Oud-premier Dries van Agt en zijn vrouw Eugenie stierven tegelijk, hand in hand. Dergelijke duo-euthanasie wint aan populariteit, blijkt volgens de Volkskrant uit de cijfers. ‘Vaak liggen partners hand in hand’, zegt Constance de Vries van het Expertisecentrum Euthanasie in…

Lees meer

Begeleid stoppen met eten en drinken

Circa zevenhonderd Nederlanders kiezen jaarlijks voor levensbeëindiging door bewust te stoppen met eten en drinken. Dat is 1,7 procent van alle sterfgevallen. “Terwijl er veel meer ouderen zijn die vinden dat hun leven voltooid is en daarom graag op een…

Lees meer

Sterven is niet de enige uitweg

Als een eenzame oudere wil sterven, gaat de politieke discussie vooral over hoe je hulp bij het sterven legaal maakt. Je mist dan waar het om draait in het gesprek over voltooid leven, zegt medisch ethicus Margot Zomers in het…

Lees meer

Regie houden? Op tijd in actie komen

Seniorenvereniging Beek en Donk organiseerde een bijeenkomst met een consulente van de Nederlandse vereniging vrijwillig levenseinde (NVVE). Diverse vormen van levenseinde (zoals euthanasie, palliatieve sedatie, geen eten/drinken en behandeling niet starten of stoppen) kwamen aan de orde en de verschillen…

Lees meer

Ook duurzaam na je dood? Laat je resomeren

We proberen duurzaam te leven, waarom dan ook niet duurzaam na je sterven? Laat je lichaam resomeren in plaats van cremeren. Maar dan moet de overheid deze vorm van lijkverwerking wel legaliseren, bepleit in Trouw Mariette Schönfeld, deelnemer van de…

Lees meer

Stoppen met eten en drinken onmenselijke dood

Een van de redenen waarom mensen kunnen opzien tegen oud worden, is het vooruitzicht dat het een lijdensweg wordt,schrijft Ted van Lieshout uit Amsterdam in NRC. “We blijven langer leven en daar helpt de gezondheidszorg bij, maar als dat leven…

Lees meer

Een openhartig gesprek met de familie

Euthanasie en niet-reanimeer-beleid zijn er om ongeneeslijke patiënten een lang sterfbed te besparen. Maar hoe voorkomt men dat zijn naasten jarenlang voor hem of haar moeten zorgen, vraagt Alexander Rinnooy Kan (o.a. voormalig voorzitter van de SER) zich af in…

Lees meer

Doorbehandelen: ja of nee?

Op de intensive cares van ziekenhuizen wordt elke dag besloten over doorgaan of stoppen met behandelen, over leven en dood. Aranka Akkermans onderzocht hoe dokters en naasten van patiënten over die moeilijke beslissing praten. En wat er beter kan. Het…

Lees meer

Sterven voor beginners

Gijsbert van Es geeft in NRC zeven tips om de dood met enige mildheid tot het leven toe te laten. 1 Doe gewoon over de dood: Het verdriet van nabestaanden laat zich reeds bij leven verzachten door gesprekken erover niet…

Lees meer

Meer wantrouwen naar geneeskunde

Als klinisch ethicus op de grootste ic van Nederland stond Erwin Kompanje ruim veertig jaar voor dilemma’s over leven en dood. Hij zag volgens de Volkskrant zingeving belangrijker worden, maar ook de argwaan jegens de geneeskunde toenemen. ‘Nu de populatie…

Lees meer

Humor tot in de kist

  Bertus Reinds durfde het volgens AD aan om in zijn eigen overlijdensbericht een snoeiharde grap over zichzelf te maken. En met succes: de advertentie wordt op sociale media massaal geliket en gedeeld Humor tot in de kist, heet dat…

Lees meer

Hoe ouder hoe vrolijker

Nu vertaler Hans van Pinxteren tachtig is, voelt hij zich een stuk vrolijker dan toen hij twintig was. Dagblad Trouw vroeg hem naar zijn geheim. “Je instellen op de dood is je instellen op de vrijheid. Als je geleerd hebt…

Lees meer

Bang voor de lange remweg naar het einde

In Trouw verwoordde Jeroen Pauw de angst van vele ouderen, reageert een lezer van de krant: geen angst voor de dood, maar voor de ‘lange remweg’ erheen. Trouw interviewde Pauw (1960) in de serie Tien Geboden. Pau zei daarin niet…

Lees meer

Als 82-jarige als crimineel door het leven

Het Openbaar Ministerie gaat twee bestuursleden en vijf leden van de Coöperatie Laatste Wil (CLW) vervolgen voor deelname aan een criminele organisatie. “Is er sprake van cocaïne-import, een ripdeal of hebben zij liquidaties gepleegd? Niets van dat al”, reageert Fok…

Lees meer

Regel nu de hulp bij voltooid leven

De burger wil een regeling voor hulp bij voltooid leven. Negeer dat niet, schrijft Fransien van ter Beek van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) in Trouw. Het veelgehoorde argument dat maar een kleine groep gezonde ouderen hun…

Lees meer

Oversterfte steeds minder mysterieus

De oorzaken van de hoge oversterfte in de laatste jaren beginnen volgens de Volkskrant duidelijk te worden: Verschoven ziektepatronen, vallende ouderen en, jawel, corona zelf lijken enkele redenen dat jaarlijks duizenden mensen meer overlijden dan gebruikelijk. Gijs van Loef, een…

Lees meer

Rustig thuis sterven

Een uitvinder-arts, een wijkverpleegkundige en een longarts wisten met hun ‘palliakit’ de verlammende bureaucratie in de zorg te doorbreken. Binnenkort vergoeden alle zorgverzekeraars deze eerste-hulp-bij-sterven. Dat meldt de Volkskrant. Het zal niet vaak gebeuren dat een huisarts zich trots voelt…

Lees meer

Sterfrecht voor kwetsbare ouderen

“Klakkeloos allerlei medisch geweld over mensen uitstorten, dat vind ik slechte zorg”, schrijft huisarts Rinske van de Goor in haar column in de Volkskrant .”Bij ouderen geldt dat extra, want hun kansen op goed herstel zijn veel kleiner.” Vorig jaar…

Lees meer

Mag ieder zelf manier van overlijden bepalen?

Aspirant-Kamerleden waren vrijdag in Pakhuis de Zwijger bijeen om te debatteren over een vrijwillig levenseinde, voor een publiek van geëngageerde ouderen voor wie zelfbeschikking vanzelfsprekend is.  De Volkskrant bericht over het debat, georganiseerd door de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig…

Lees meer

De 75-jarige mag van D66 wél dood. Waarom?

Deze week heeft D66 een gewijzigd Wetsvoorstel voltooid leven gepresenteerd, naar aanleiding van kritiek van diverse onderzoekscommissies en de Raad van State. Theo Boer (hoogleraar ethiek van de gezondheidszorg in Groningen) schrijft in Trouw dat ook het nieuwe voorstel de…

Lees meer

D66: langere bedenktijd bij ‘voltooid leven’

Ouderen van boven de 75 jaar die zelf willen beschikken over hun moment van overlijden, moeten daar onder strenge voorwaarden hulp bij kunnen krijgen. Een wetsvoorstel van D66 daarover is definitief af, meldt Trouw. De drempels liggen hoger dan in…

Lees meer

Uitvaart wordt intiemer en persoonlijker

De ouderwetse begraafplaats is achterhaald. In plaats van een grote kale aula willen nabestaanden steeds vaker een intieme en persoonlijke plek. En bij een crematie willen ‘we’ mee naar de oven, aldus het AD. “Je ziet al langer dat onze…

Lees meer

Pleidooi proeftuin met zelfdodingsmiddelen

Een wetenschappelijk experiment waarbij minstens tienduizend vrijwilligers een zelfdodingsmiddel ter beschikking krijgen en tien jaar lang worden gevolgd. Is dat wenselijk en haalbaar of zijn er te veel ethische en juridische obstakels? Niet als het ligt aan Coöperatie Laatste Wil…

Lees meer

Als uitgedoofde zombie sterven in je huis

Bij het mortuarium van de afdeling pathologie van het Amsterdam UMC worden ze een beetje moedeloos van de significante toename van sterk ontbondenen. Van de 324 doden die het mortuarium dit jaar verwerkte, verkeert zeker een derde in rottende toestand…

Lees meer

Laat verpleeghuis geen fuik worden

‘Dat doen wij hier niet”, kreeg een vrouw met de ziekte van Parkinson in het verpleeghuis te horen op haar verzoek om euthanasie. In NRC vandaag een opiniestuk van Dorothea Touwen, docent  medische ethiek (LUMC) en oud-lid van een Regionale…

Lees meer

Liever maar niet gezond op cruise?

Een Australische echtpaar boekte 51 opeenvolgende cruises, omdat een jarenlang verblijf op een schip goedkoper is dan een verblijf in een verzorgingshuis. Peter de Waard schrijft er over in zijn column in de Volkskrant. De ‘oude dag’ wordt steeds langer…

Lees meer

Hulpbehoevende oudere is sluitpost geworden

“In elk geval moeten zorgverleners luisteren naar de oudere die weloverwogen herhaalt dat ze niet meer wil leven. Haar niet betuttelen maar horen wat ze zegt en zonodig doorverwijzen naar een ander.” Dat schrijft NRC in een commentaar naar aanleiding…

Lees meer

Moeten we zo lang mogelijk willen leven?

Moeten we zo lang mogelijk willen leven? De zorgkosten worden immers te hoog, er is te weinig personeel, en dan is er nog de dreiging van klimaatverandering. Emeritus hoogleraar maatschappelijke gezondheidszorg Johan Mackenbach vindt van niet. Hoogleraar gerontologie Andrea Maier…

Lees meer

Klaar met leven maar niet gehoord

Diny Kuppens (81) schreef dat haar euthanasiewens wordt genegeerd. NRC publiceert een selectie van de reacties op haar artikel. Doorverwijzen “Natuurlijk staat het de arts vrij zijn medewerking aan euthanasie te weigeren, maar volgens de richtlijnen van de KNMG heeft…

Lees meer

In dit verpleeghuis mag ik niet dood

Ze heeft een prachtig leven gehad, schrijft Diny Kuppens (81, lijdend aan parkinson). Maar nu zit ze in een verpleeghuis en krijgt ze geen euthanasie. De vroegere ouderenverzorgster schrijft daarover in NRC, die haar verhaal paginagroot afdrukt. “Toen ik nog…

Lees meer

Jenny Arean (81) wil zelf de regie houden

Jenny Arean brengt zondag in Carré een muzikale ode aan Ramses Shaffy, 65 jaar nadat ze als jonge zangeres met lakschoentjes en een plastic anjer op haar mutsje debuteerde bij het cabaret van Wim Kan.  Zij vindt ’romantisch gelul’ over…

Lees meer

Gewoon bang om oud te worden

Peter Borst uit Beverwijk denkt dat met de steeds terugkerende verhoging van de ziektekosten en de deplorabele staat van de ouderenzorg in de toekomst euthanasie steeds meer de oplossing gaan worden,  schrijft hij in de Telegraaf. “Je bent in de…

Lees meer

Euthanasie alleen als je nog ‘helder’ bent

Artsen worstelen met euthanasieverzoeken die ze krijgen van mensen met gevorderde dementie, en die dus niet meer wilsbekwaam zijn. Maar ook mensen zelf die zijn getroffen door bijvoorbeeld alzheimer staan voor een groot dilemma: ze mogen alleen een einde aan…

Lees meer

Checklist voor doe-het-zelf-uitvaart

Kistenmaker Radboud Spruit (62) uit Utrecht maakte een checklist voor de doe-het-zelf-uitvaart, vertelt hij in NRC. Eerste punt: bel de huisarts zodra de persoon om wie het gaat, is overleden. Komt de dood onaangekondigd, bel dan 112. Wat niet nodig…

Lees meer

Artsen worstelen met euthanasie bij dementie

Veel artsen ervaren emotionele belasting en onzekerheid bij een verzoek tot euthanasie bij patiënten met dementie, blijkt uit onderzoek van het Radboudumc. Dat komt door de verwachtingen over een vooraf opgestelde wilsverklaring, de lastige beoordeling van de wilsbekwaamheid en de…

Lees meer

Wat willen we, na de dood

Dela, de grootste uitvaartorganisatie van Nederland, deed onderzoek naar de dood. Daaruit komt volgens het AD dat 50 procent van de mensen gecremeerd wil worden, 28 procent begraven (daarvan heeft 31 procent een voorkeur voor een natuurbegraafplaats), 10 procent wil…

Lees meer

Hoezeer het levenseinde leeft

Het levenseinde mag op het eerste gezicht een beladen onderwerp van gesprek zijn, in de praktijk van alledag blijkt het toch enorm te leven. Dat zegt professor Bregje Onwuteaka-Philipsen, hoogleraar Levenseindeonderzoek aan Amsterdam UMC en voorzitter van het Consortium Palliatieve…

Lees meer

Duurzaam na de dood

‘Gewoon’ begraven of gecremeerd worden, of liever composteren tot vruchtbare aarde? Duurzame alternatieven voor lijkbezorging worden goed ontvangen in de uitvaartsector, maar leveren ook (praktische) bezwaren op, aldus het FD. Een uitvaartbegeleider die stichting Veraarden oprichtte om deze duurzame techniek…

Lees meer

Maatschap Euthanasie Zorg

Enkele artsen werken aan een nieuwe aanbieder voor euthanasiezorg. Ze willen volgens Medisch Contact als zelfstandig werkenden in maatschapsverband andere artsen bijstaan in euthanasiezaken, en een alternatief bieden voor mensen die euthanasie willen. Een groep van nu zes artsen werkt…

Lees meer

Altijd maar in leven gehouden, waarom toch?

Als ambulanceverpleegkundige komt Gert Terink uit Oegstgeest in aanraking met ouder wordende mensen. Hij schrijft daarover in de ‘brief van de dag’ het AD. “Zij vertellen vaak dat ze er geen zin meer in hebben. Steeds maar weer de gang…

Lees meer

Respijtzorg in het hospice

Het vorige week geopende hospice Het Tweede Thuis op Wieringen biedt een vervangende zorgplek aan voor mantelzorgers die op adem willen komen. Het hospice neemt de zorg tijdelijk over waardoor mantelzorgers worden ontlast, meldt NH Nieuws. Naast het bieden van…

Lees meer

Levenstestament populair, ook oorzaak ruzies

Wie regelt mijn zaken als ik dat zelf niet meer kan, door bijvoorbeeld dementie? Nu ouderen langer zelfstandig moeten blijven wonen, maken meer mensen zich daar zorgen over, aldus het AD. Het leidt tot een groeiende vraag bij notariskantoren naar…

Lees meer

Kwaliteit van leven en kwaliteit van sterven

Gezondheidszorg voor de groeiende groep kwetsbare ouderen gaat nog te vaak over behandelen en genezen. Vaker is een gesprek over het levenseinde meer op zijn plaats. Dat stelt Hanneke Westerink-Bos (verpleegkundig specialist ouderengeneeskunde bij Zorgspectrum) in NRC in een stuk…

Lees meer

De ouderenzorg en het voltooide leven

Miel Vanstreels werkte van 1974 tot 2014 (met veel plezier en toewijding) in de ouderenzorg: als verpleeghulp, als afdelingshoofd, als maatschappelijk werker en cliëntadviseur. “Ik heb de opkomst van de bejaardenhuizen meegemaakt, als afsluiting van mijn carrière moest ik verzorgingshuizen…

Lees meer