Begeleid stoppen met eten en drinken
Circa zevenhonderd Nederlanders kiezen jaarlijks voor levensbeëindiging door bewust te stoppen met eten en drinken. Dat is 1,7 procent van alle sterfgevallen. “Terwijl er veel meer ouderen zijn die vinden dat hun leven voltooid is en daarom graag op een natuurlijke wijze willen overlijden”, zegt verpleegkundig specialist Erik Dierink in dagblad Tubantia.
Dierink (TriviumMeulenbeltZorg) werkt in het hospice in Hengelo en maakte deel uit van de landelijke werkgroep die zich de laatste twee jaar bezighield met het herzien van de handreiking Bewust stoppen met eten en drinken om het levenseinde te bespoedigen.
Zelf uitvaart geregeld
De verpleegkundig specialist beschrijft in Tubantia het voorbeeld van een 91-jarige man. “Hij regisseerde zijn eigen afscheid, maakte zijn eigen rouwkaart, regelde zelf zijn uitvaart en nam afscheid van wie hij wilde. Na vijf dagen niet eten en drinken werd hij suf en de zesde dag sliep hij rustig in.”
Goede begeleiding
Bij ouderen met een slechte gezondheid is de levensverwachting gemiddeld twee weken als zij eten en drinken weigeren. Maar dat moet onder goede begeleiding gebeuren, aldus Dierink. “Vooral de mondzorg is belangrijk om te voorkomen dat mondslijmvliezen uitdrogen wat veel ongemak kan geven.”
Handreiking herzien
Dierink werkte met andere professionals twee jaar aan het herzien van de handreiking Bewust stoppen met eten en drinken. Behalve vertegenwoordigers van de beroepsverenigingen voor huisartsen en de vereniging van specialisten voor ouderenverpleegkunde dachten de Associatie van Physician Assistants en verpleegkundig specialisten mee.
Gedrag is leidend
De werkgroep boog zich ook over de situatie van wilsonbekwame mensen met bijvoorbeeld de ziekte van Alzheimer. Mensen die voordat ze ziek werden een wilsverklaring opstelden en met hun arts afspraken maakten over euthanasie, maar daar nu niet meer van weten. Dierink zegt hierover in Tubantia: “Als een cliënt met alzheimer vraagt om eten en drinken, dan moet je dat blijven aanbieden. Dat is ons advies. Het gedrag dat iemand laat zien is dan leidend, niet de laatste wilsbeschikking.”