Gezonde 100-plussers allemaal optimisten

Biochemicus Henne Holstege doet aan Amsterdam UMC onderzoek naar alzheimer. Ze kijkt daarbij vooral naar 100-plussers die nog geestelijk gezond zijn. Inmiddels nemen meer dan vierhonderd 100-plussers deel aan het onderzoek.

Uitstekend afweersysteem

Met haar team probeert Holstege het geheim van hun gezonde oude brein te ontrafelen, op zoek naar aanknopingspunten die kunnen bijdragen aan toekomstige medicijnen tegen alzheimer. De 100-plussers zijn oersterk, ze hebben goede genen en een uitstekend afweersysteem. En ze hebben één grote gemene deler: het zijn allemaal optimisten. “Sommigen hebben twee wereldoorlogen meegemaakt en nog veel meer ellende, maar ze zitten nooit bij de pakken neer. Ze zeggen altijd: ‘Morgen zal het beter zijn.’”

Heel complexe ziekte

Op de vraag of zij al een idee heeft hoe alzheimer ontstaat, zegt Holstege in Het Parool: “Het is een heel complexe ziekte. We weten nog niet precies hoe dat ziekteproces in elkaar zit. Wat we wél weten, is dat er een stevige erfelijke component is bij alzheimer, vooral bij mensen die het op jonge leeftijd krijgen. Het komt overigens maar heel weinig voor dat alzheimer rechtstreeks overgaat van ouder op kind. Een kind erft een mix van eigenschappen van zijn beide ouders, waarvan sommige het risico op alzheimer beïnvloeden. Het kan dus heel goed zijn dat een van de ouders alzheimer heeft gekregen, maar dat het kind van beide ouders maar heel weinig risicoverhogende eigenschappen erft, en dus gevrijwaard blijft van de ziekte.”

Genen en eiwitten meten

De Amsterdamse wetenschappers zijn nu door de verbeterde techniek in staat om alle genen en eiwitten in het lichaam te meten en te bekijken of die een rol spelen in het ontstaan van alzheimer, aldus Holstege in Het Parool. “We werken samen met alzheimeronderzoekers van over de hele wereld, die ons ook onderzoeksdata toesturen. Binnenkort hopen we de beschikking te hebben over de gegevens van 100.000 mensen, die we kunnen gebruiken voor analyse.”