ICD vaak vervangen zonder evaluatie
Als de batterij van een implanteerbare cardioverter-defibrillator (ICD) leeg begint te raken, is de patiënt een jaar of 10 ouder dan bij de implantatie. Dat zou een goed moment zijn om opnieuw de voor- en nadelen van de ICD af te wegen.
Dat is echter niet de gangbare praktijk in Nederland, zo blijkt volgens het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde uit onderzoek van Dilek Yilmaz en collega’s van het Leids Universitair Medisch Centrum. De onderzoekers concluderen dat het ontbreekt aan een gestructureerde benadering en evaluatie van oudere patiënten met een ICD. Aandacht voor gezamenlijke besluitvorming bij de implantatie en in het vervolgtraject zal dilemma’s in de terminale fase wellicht kunnen voorkomen.
Biologische leeftijd
Cardiologen van 24 van de 28 Nederlandse ICD-implantatiecentra gaven in interviews aan hoe de ICD-zorg voor oudere patiënten geregeld is. Alle ondervraagde cardiologen beschouwden patiënten met een leeftijd boven de 80 jaar als geriatrisch patiënt, maar ze vonden biologische leeftijd belangrijker dan kalenderleeftijd. Daarbij vonden ze hun eigen klinische oordeel, hun inschatting van het sociale en cognitieve functioneren van de patiënt en diens comorbiditeit bruikbaarder dan gestandaardiseerde beoordeling van kwetsbaarheid, aldus het NTvG.