Scherpere keuzen in de zorg onontkoombaar

Scherpe keuzen zijn onontkoombaar in de zorg, zegt huisarts Bart Meijman, maar politici en beleidsmakers durven die niet voldoende te maken.

Met zijn beweging Dappere Dokters wil hij het gesprek op gang brengen over heikele thema’s als de maakbaarheidsillusie en de angst voor de dood, vertelt hij in de Volkskrant.

Rollator en nieuwe hartklep

Toen in zijn huisartsenpraktijk voor de vierde keer een patiënt van in de tachtig een vervangende hartklep kreeg à 20 duizend euro, ging er iets wringen bij Bart Meijman. Het waren geen vieve 80-plussers die nog iedere week op de tennisbaan stonden, maar ouderen met meerdere serieuze chronische ziekten, die achter een rollator liepen. Soms hadden ze zelf helemaal niet om de ingreep gevraagd, maar constateerde de cardioloog bij een routinecontrole dat als ze langer zouden wachten, de patiënt te slecht zou zijn voor de operatie.

Is dit nog passende zorg?

Als huisarts werd Meijman niet eens geraadpleegd over hoe gezond deze patiënten nog waren, of over hoe hun leefsituatie was. Was dit nog ‘passende zorg’ – zorg die bewezen werkt tegen een redelijke prijs? 10 procent van de mensen tussen 80 en 90 jaar heeft een vernauwde hartklep, waardoor het hart het bloed niet goed meer kan rondpompen. ‘Gaan we die allemaal vervangen?’, vraagt hij tegenover de Volkskrant retorisch in zijn spreekkamer in Amsterdam. ‘Alsof slijtage en afname in vitaliteit niet horen bij het ouder worden en ons op een bepaalde manier ook voorbereiden op onze sterfelijkheid.’

Breed debat voeren

Het is een delicaat onderwerp, beseft Meijman volgens de Volkskrant. Maar het is ook een goed voorbeeld van waar het wringt in de zorg. De politiek laat het afweten, vinden de Dappere Dokters. Er moet een breed debat worden gevoerd, vindt Meijman. ‘Het liefst een burgerberaad waarin een representatieve groep mensen de tijd krijgt om zich van alle kanten te laten informeren om vervolgens overwogen beslissingen te nemen.’

Medisch consuminderen

Een Volkskrant-lezer reageert: Nu ik de 74 jaar heb bereikt ben ik daar niet bang voor en ik zal mij dan neerleggen bij het feit dat een medische behandeling die kwaliteit van leven mogelijk niet zal verbeteren. Ik zal dan accepteren dat mijn ­leven eindig is en terugkijken op het goede leven dat ik heb gehad. Consuminderen kan mogelijk ons klimaat- en grondstoffenprobleem oplossen. Medisch consuminderen kan het probleem van de stijgende zorgkosten oplossen.