De mantelzorger als verpleegkundige

Verwanten krijgen in de zorg voor naasten een steeds grotere rol. In het Amsterdam UMC werken mantelzorgers mee in de dagelijkse zorg. Het UMC in Maastricht liet een bloeiende academie voor mantelzorgers ontstaan. Het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde gaat na hoe groot de rol van verwanten kan worden

In het publieke debat is veel aandacht voor de belasting van mantelzorgers. Die is vaak hoog. Zeker bij langdurige zorg is de reflex van professionals om de zorg ‘over te nemen’ begrijpelijk, aldus het NTvG: vaak loopt de spilzorger op zijn of haar laatste benen.

Niet overspannen

In Amsterdam en Maastricht zien ze dat de werkwijze daar juist leidt tot minder belasting, doordat mantelzorgers geïnformeerd en getraind worden, en voortdurend betrokken zijn. Er werd niet waargenomen dat mensen overspannen raakten. ‘Dat is natuurlijk wel iets wat op het vizier van professionals moet blijven. De aanloop naar een opname kan soms al heel belastend zijn. En een slecht bericht na de operatie ook.’

Goede impact

De belasting van mantelzorgers is volgens het NTvG een belangrijk aandachtspunt in een trend die vaak negatief becommentarieerd wordt. Mantelzorgers worden dan als ‘prothese van de verzorgingsstaat’ gezien. De praktijk is anders. ‘We weten nu dat de aanwezigheid van mantelzorgers een goede impact heeft op het welzijn van patiënten.’ In onderzoek werd eigenlijk geen enkel negatief effect gevonden. ‘Tegenwoordig vinden we het zelfs zielig als we een patiënt zonder vaak beschikbare mantelzorger hebben. Omdat juist diens dagelijkse betrokkenheid zo goed werkt.’