Kwaliteit van leven en kwaliteit van sterven

Gezondheidszorg voor de groeiende groep kwetsbare ouderen gaat nog te vaak over behandelen en genezen. Vaker is een gesprek over het levenseinde meer op zijn plaats. Dat stelt Hanneke Westerink-Bos (verpleegkundig specialist ouderengeneeskunde bij Zorgspectrum) in NRC in een stuk dat zij schreef met medewerking van van palliatief expert Sander de Hosson (Carend).

Als verpleegkundig specialist in verpleeghuizen voert Westerink-Bos zeer regelmatig zogenoemde ACP-gesprekken: advanced care planning. “Dit is een serie goede gesprekken tussen de patiënt, een naaste en een zorgprofessional over kwaliteit van leven, behandelwensen en grenzen. En ook over de dood.”

Wetenschappelijk onderbouwd

Als ouderen eenmaal in een verpleeghuis wonen, dan leven ze gemiddeld nog ruim twee jaar. Voor het bieden van passende zorg is het tijdig voeren van een ACP-gesprek daarom noodzakelijk, aldus de verpleegkundig specialist ouderengeneeskunde in NRC. De gesprekstechnieken die gebruikt worden zijn wetenschappelijk goed onderbouwd. Onderzoek laat zien dat advanced care planning op meerdere manieren bijdraagt aan de kwaliteit van zorg en het leven.

Continu en dynamisch proces

ACP is volgens Westerink-Bos een continu en dynamisch proces. Bij veel kwetsbare ouderen zien we een langere periode van achteruitgang. Een kleine verandering in de gezondheid kan grote impact hebben op de zorgbehoefte. Met ACP-gesprekken anticipeert de zorgverlener met de patiënt en het netwerk daar omheen op deze ontregelingen.

Grenzen behandeling respecteren

Vanuit professionele en persoonlijke ervaring wil Westerink-Bos in NRC een lans breken voor een dergelijk goed gesprek. “Zorgverleners willen genezen, behandelen, actie. Maar ze bewijzen kwetsbare ouderen en hun naasten een grotere dienst als ze de grenzen van behandeling tijdig respecteren. Dat vergt naast de kunde van het vak ook de kunst. Zorgverleners zijn het aan hun stand verplicht. Die kunst gaat namelijk over kwaliteit van zorg, en leven, en sterven.”