Veerkracht bepaalt hoe we verouderen

“Het concept veroudering is gekaapt door de geriatrie, maar het gaat niet over ouderdom.” Dat zegt hoogleraar Oscar Franco, die zich bij het Julius Centrum (UMC Utrecht) bezighoudt met preventie, in NRC.

“Veroudering is een synoniem van leven. Elke dag neem je beslissingen en gebeuren er dingen die bepalen hoe ‘oud’ je op een bepaald moment bent. Gezond ouder worden is het vermogen om te reageren op de dagelijkse uitdagingen van het leven. De basis van je veerkracht zit onder meer in je dna, maar onze omgeving rekt de veer uit. Hoe we daarmee omgaan, bepaalt hoe we verouderen.”

Meten voordat mensen ziek zijn

Hoe meet je gezond ouder worden? Franco hierover in NRC: “Ten eerste moet je niet dood zijn. Je moet vrij zijn van ziekten, en fysiek, cognitief en mentaal goed functioneren. Maar healthy aging is moeilijk te meten in de populatie. We hebben alleen globale ideeën, op basis van enquêtes en interviews. Naar bloeddruk of cholesterol kijken heeft weinig zin, dan kijk je al naar ziekte. We moeten gezondheid meten voordat mensen ziek zijn, de mens in zijn omgeving onderzoeken. Het maakt uit of je eenzaam bent, naast een park of een snelweg woont of geldzorgen hebt. Het besef groeit dat we bij preventie moeten beginnen, maar het is nog steeds moeilijker daar geld voor te vinden dan voor medicijnonderzoek. Ik wil een revolutie: terug naar de essentie van geneeskunde: gezondheid en welzijn.”

Degeneratieve aandoeningen

Waaraan gaan we dood als we allemaal gezond oud worden?  De Utrtechtse hoogleraar zegt in NRC: “We gaan van een tijdperk van man made-ziektes, zoals kanker en cardiovasculaire ziekten, naar een tijdperk van degeneratieve aandoeningen. Een hartaanval is straks niet meer fataal, maar je brein gaat achteruit, je krijgt parkinson of dementie. We vinden daar vast behandelingen voor. De échte uitdagingen liggen ergens anders: als de antibioticaresistentie doorzet, wordt de aanpak van infectieziekten heel moeilijk. Covid liet nog maar een glimp zien van wat ons te wachten staat.”