Liever een meer aangeharkt landschap

Het Nederlandse platteland kenmerkt zich voor een belangrijk deel door uitgestrekte, eentonige akkers en weilanden.

Socioloog Arjen Buijs, die aan de Wageningen Universiteit onderzoek doet naar de interactie tussen mens en natuur, noemt dit in NRC het “functionele, grootschalige productielandschap”. En het is niet het landschap dat de Nederlanders het liefst zien, zegt hij. “Als je mensen laat kiezen tussen dit landschap en het kleinschalige cultuurlandschap zoals we dat hadden voor de Tweede Wereldoorlog, kiest 80 tot 90 procent voor dat laatste.”

Ruig of verzorgd

Uit enquêtes waaraan Buijs de afgelopen vijftien jaar meewerkte, blijkt volgens NRC dat hogeropgeleiden en mensen uit de stad meer voorkeur hebben voor die ruigere natuur. Terwijl lageropgeleiden, ouderen en mensen van het platteland liever een meer aangeharkt landschap zien. Dat beeld herkent Agnes van den Berg, voormalig hoogleraar Beleving en waardering natuur en landschap aan de Rijksuniversiteit Groningen. “Verschillen in voorkeuren concentreren zich langs de dimensie ruig of verzorgd”, zegt ze.

Menselijke controle

Volgens Van den Berg, van huis uit omgevingspsycholoog, spelen er bij die voorkeuren allerlei psychologische effecten mee. Ze wijst in NRC onder meer op onderzoek waaruit blijkt dat lageropgeleiden en mensen met een rechtse politieke voorkeur hebben een meer antropocentrische houding. Volgens Van den Berg heeft het onder meer met een gevoel van controle te maken. “Ouderen en lageropgeleiden voelen een kwetsbaarheid, en willen daar iets tegenover stellen.” Daarom hebben zij over het algemeen een voorkeur voor een verzorgder landschap waaruit menselijke controle blijkt.