Zorg dreigt schaars te worden

Het gaat niet goed met de zorg, door vergrijzing, personeelstekort en de nasleep van de pandemie. Zorg dreigt schaars te worden, en de politiek moet mensen voorbereiden op de noodzaak tot keuzes.

NRC onderzoekt komende weken wat de gevolgen zijn van het zorginfarct – en waar de sector de oplossingen moet zoeken.

Langer wachten op operatie

De gezondheidszorg is ‘op’, er zit geen rek meer in. 120.000 Nederlanders wachten volgens toezichthouder NZa langer dan normaal op een operatie. Er zijn 80.000 zorgmedewerkers te weinig. Afdelingen spoedeisende hulp sluiten soms een paar keer per dag hun deuren omdat ze vol liggen.

Patiënt stelt zich op als consument

De patiënt stelt zich ook veel vaker dan vroeger op als consument. Hij wil nóg een gesprek, nog een check-up, graag een second opinion. De patiënt die gemiddeld zwaarder en ouder is dan voorheen. Die nieuwe gewrichten wil en kan krijgen.

Niet onnodig doorbehandelen

Wetenschappelijke verenigingen zullen moeten kiezen welke behandelingen korter of minder duur kunnen worden. Op individueel niveau zullen arts en patiënt moeten kiezen voor ‘passende zorg’. Een behandeling wordt dan alleen voorgeschreven (of ondergaan) als die echt iets toevoegt. Dat betekent volgens NRC onder meer: ouderen niet onnodig doorbehandelen.

Iets waar je nooit last van had

Sommige mensen kloppen volgens NZa-baas Marian Kaljouw wel dertig keer aan bij de huisarts, vanwege onderliggende problemen als stress of een slechte leefstijl. Uiteindelijk worden ze doorgestuurd naar het ziekenhuis. Zeker bij ouderen wordt dan meestal wel iets gevonden.  “Voor je het weet, wordt iemand behandeld voor iets waar hij nooit last van had.”

Zo moeilijk gaat het zijn

De zorg staat nu voor een omwenteling die groter is dan de afschaffing van de ziekenfondsen, zegt NZa-bestuurder Kaljouw in NRC “Het is een totale omslag in denken. We zullen tegen mensen moeten zeggen: wat je zelf kunt, zul je zelf moeten doen. Wat de mensen in je netwerk kunnen, zullen zij moeten doen. Dan blijft nog een groep over waarvoor we een antwoord moeten formuleren. Zo schaars gaat het worden. Zo moeilijk gaat het zijn.”