Verschillen in weerbaarheid tegen dementie

Sommige mensen blijken weerbaarder tegen dementie dan andere. Willemijn Jansen van Alzheimer Centrum Limburg onderzoekt hoe dat precies in elkaar zit.

Om dit verhaal over een nare ziekte positief te beginnen, schrijft EW: het aantal gevallen van dementie valt de komende decennia vermoedelijk lager uit dan werd gevreesd. In 2018 was de verwachting dat het aantal gevallen van dementie tegen 2050 zou zijn gegroeid tot circa 600.000. Maar de stijging lijkt wat minder hard te verlopen en het gaat nu eerder richting 500.000 gevallen.

Hoe kan dat?

De meeste gevallen van dementie worden veroorzaakt door de ziekte van Alzheimer, waarnaar Willemijn Jansen al jaren onderzoek doet. De onderzoeker is gefascineerd geraakt door de verschillen en de overeenkomsten tussen mensen die wel en niet kampen met dementie. Het viel haar op dat er mensen zijn wier brein onmiskenbaar tekenen van alzheimer vertoont, maar die tot op zeer hoge leeftijd gezond bleven en ook geen noemenswaardige geheugenproblemen kenden. Dus hoe kan dat?

Zelfde kenmerken, geen last

‘Het vermoeden is dat 20 tot 30 procent van de bevolking weerbaar is tegen de ontwikkeling van alzheimer,’ zegt Jansen in EW. In het brein van die mensen treffen onderzoekers dezelfde kenmerken als bij mensen die gebukt gingen onder de gevolgen van de ziekte, maar iets zorgt ervoor dat die eerste groep geen last heeft.

Leefstijl belangrijke factor

‘We weten inmiddels dat leefstijl een belangrijke factor is: gezond eten en drinken en bewegen beschermen tegen tal van ziektes, waaronder dus ook alzheimer. En we weten ook dat het helpt om cognitief en sociaal actief te blijven.’

Het brein prikkelen

Nadenken, nieuwe plekken en mensen ontdekken – het prikkelt het brein en zorgt voor een grotere efficiency van het hersennetwerk, zo is de gedachte, aldus EW. Wie dat doet, bouwt een soort buffercapaciteit in het brein op en ervaart dus minder problemen als het brein achteruitgaat.