Alcohol en ouder worden gaan slecht samen

Drinkt u dagelijks? Dat vraagt alcohol-onderzoeker Rob Bovens van Tilburg University al jaren aan deelnemers aan ‘challenges’ van de IkPas-campagne, zoals Dry January en Fris de lente in. Wat blijkt, aldus NRC: de 65-plussers steken telkens met kop en schouder boven de jongere deelnemers uit. “Zes op de tien drinkt elke dag.” De landelijke Gezondheidsenquête uit 2023 van het CBS wijst ook in die richting. Van alle 65- tot 74-jarigen drinkt 8,4 procent ‘overmatig’: mannen meer dan 21 glazen per week, vrouwen minstens 14. Onder vijftigers, veertigers, dertigers en zelfs onder 25- tot en met 29-jarigen ligt dat percentage aanzienlijk lager.

Eerder oud

De zeventigers en 65-plussers van nu zijn niet alleen de eerste gepensioneerden die zijn opgegroeid met die maatschappelijke alcoholisering, ze zijn ook met velen. “We zien in de afgelopen twintig jaar een explosieve toename van het aantal ouderen”, zegt in NRC Astrid Aansorgh, verslavingsarts bij IrisZorg, waarbij ze opmerkt dat ouderen in de verslavingszorg steevast worden aangeduid onder de brede noemer ’55-plus’. Want, zegt ze, “als je gifstoffen in je lichaam stopt word je eerder oud, dus bij ons geldt 55-plus als oud”.

Drinken uit gewoonte

De vergrijzing verklaart de stijging slechts ten dele, vertelt Aansorgh: “De verslavingsproblemen van de huidige 55-plussers zijn gemiddeld veel ernstiger dan die van 55-plussers in 2001.” Logisch, zegt ze, want dit zijn mensen die door de decennia heen uit gewoonte zijn blijven drinken, al noopte het stramien van werk en kinderen vaak tot matiging.

Mythe doorgeprikt

Inmiddels is zelfs de mythe doorgeprikt dat één glas per dag goed is voor de gezondheid, zegt hij. Pas op, roepen wetenschappers, medici en kankerbestrijders nu in koor: alcohol is de veroorzaker van zeven soorten kanker. De lobby voor afschrikwekkende waarschuwingen op de etiketten van flessen, net als bij sigarettenpakjes, wint aan momentum.

Minder spierkracht

Terecht, zegt Astrid Aansorgh in NRC, want alcohol en ouder worden gaan slecht samen. Zo vanaf je zestigste gaat je lichaam steeds minder water bevatten, vertelt ze.  “Was je lichaam eerst een groot, vol ligbad, het verandert in een klein, halfvol zitbad. Want je krimpt ook nog eens. Gevolg: bij drinkende ouderen schiet de concentratie alcohol omhoog.” Bovendien verliezen de spieren aan kracht, daalt het uithoudingsvermogen en wordt het lichaam stram. De kans op een val stijgt.