Hoe word en blijf je een krasse knar?

Gezond oud worden: dat willen we bijna allemaal. Maar de weg daar naartoe gaat bij de meesten gepaard met kwaaltjes en ziektes. Toch is er een groep mensen die ‘fluitend’ en ogenschijnlijk zonder al te veel fysiek ongemak de ‘finish’ haalt. De Leeuwarder Courant portretteert komende weken een aantal van deze krasse knarren. Wat hebben zij gemeen?

Vijf factoren

Karine van ’t Land, arts Maatschappij + Gezondheid en verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen/Aletta Jacobs School of Public Health, belicht in de Leeuwarder Courant welke factoren een rol spelen bij het gezond ouder worden. Uit verschillende onderzoeken komen vaak vijf zaken naar voren: 1 Deel zijn van een gemeenschap, het gevoel dat je meedoet; 2 Niet roken, geen alcohol; 3 Bewegen; 4 Vers en niet overmatig eten; 5 Alert zijn op gehoorverlies.

Friese mienskip versterken

Als het gaat om het versterken van de Friese mienskip ziet Van ’t Land in de Leeuwarder Courant vele voorbeelden. Ze noemt de bloeizones in Zuidoost-Friesland waar allerlei initiatieven worden ontplooid, zoals een centrale ontmoetingsplek, dorpsdiner of gezamenlijke moestuin. Het doel is om de eigen omgeving zó in te richten, dat de mensen die er wonen langer, gelukkiger en gezonder leven. “Het gaat om het zorgen voor elkaar, elkaar blijven ontmoeten. Daar heb je een sterke welzijnssector voor nodig, goedlopende buurthuizen, een stevig netwerk van vrijwilligers.”

Geen verdienste maar vooral geluk

De Leeuwarder Courant deed eind mei een oproep in de krant voor ‘krasse knarren’: vitale mannen en vrouwen van liefst negentig-plus die nog volop actief zijn. Een van de reacties kwam van Oene Veltman (1935). De LC-lezer vroeg zich af wat de krant precies beoogdt met deze verhalenserie. Gezond oud worden is immers geen verdienste, maar vooral geluk. ‘Ik tink oan de minsken om my hinne. Skoallekameraden dy’t alles koene en no yn in tehûs sitte. In maat yn Fryslân: earst de boat fuort, doe de auto, doe de fyts en no is in eintsje mei de rollator nei de winkel al te fier. Sy soene hiel graach Krasse Knar wurden wêze, mar hiene net it gelok dat te wurden.’ En Veltman heeft natuurlijk gelijk, erkent ook Van ’t Land in de Leeuwarder Courant. “Wie gezond de negentig haalt, past dankbaarheid, geen kampioensgevoel.”