Wachtlijsten  verpleeghuizen dalen spectaculair

In twee jaar tijd zijn volgens de Volkskrant de wachtlijsten in de ouderenzorg met ruim 20 procent gekrompen, een ontwikkeling die niemand zo snel had zien aankomen.

‘Mensen met dementie kunnen veel meer dan we denken. We gebruiken die kracht’, zegt Jan-Kees van Wijnen, bestuurder van tanteLouise. ‘Uit onderzoek blijkt dat de mensen die VanThuisUit bezoeken 9 tot 12 maanden later naar het verpleeghuis gaan dan vergelijkbare ouderen die dat niet doen.’ Direct gevolg: in de verpleeghuizen om VanThuisUit (zeven dagen per week open, elke dag tussen 10 en 20 uur) heen, staan tegenwoordig bedden leeg.

Thuis veel te regelen

‘Veel mensen staan op een wachtlijst om zekerheid voor zichzelf te creëren’, zegt Martin Smalbrugge, hoogleraar ouderengeneeskunde aan het AmsterdamUMC, in de Volkskrant. ‘Maar ondertussen krijgen zij zorg thuis, de kinderen helpen mee. Er is een heleboel zorg te regelen thuis als je een beetje de weg weet.’

Klap imago verpleeghuis

Een deel van de daling zou kunnen komen doordat zorgkantoren strenger zijn gaan toezien op de wachtlijsten. Dat zegt in de Volkskrant Caro Verlaan, directeur van het zorgkantoor van CZ.  En sinds corona zoeken mensen eerder een alternatief. Dat zien ook de ouderenzorgorganisaties, zegt Anneke Westerlaken, voorzitter van Actiz, de brancheorganisatie. ‘We hebben bij onze leden gevraagd hoe zij de daling van de wachtlijsten verklaren. Corona is een van de meest genoemde redenen. Omdat we afgelopen winters oversterfte zagen onder ouderen, mogelijk nog als een gevolg van het virus. En omdat het imago van het verpleeghuis in coronatijd een klap heeft gekregen.’

Beleid behoorlijk succesvol

Maar de belangrijkste oorzaak van de wachtlijsten-omslag: het overheidsbeleid is er sinds enkele jaren volledig op gericht dat mensen langer thuis blijven wonen. Misschien, zegt Westerlaken in de Volkskrant, ‘moeten we inmiddels concluderen dat dit beleid behoorlijk succesvol is’. Dat is goed nieuws, benadrukt Westerlaken. ‘Ouderen blijven het liefst zelfstandig wonen. Een verhuizing naar een verpleeghuis is vaak een noodzakelijke keuze.’

Andere keuzen

De mindset van Nederlanders is aan het veranderen, constateert Verlaan. ‘We maken andere keuzen over de kwaliteit van leven, waarbij we het belangrijker vinden om in de eigen omgeving te blijven, dan om continu gepamperd te worden.’

Andere wachtlijsten dalen ook

Het vreemde is volgens de Volkskrant: niet alleen voor de verpleeghuizen nemen de wachtlijsten af, ook voor de zorg thuis zijn de wachtlijsten minder nijpend dan enkele jaren geleden. Belangrijkste reden daarvoor: ouderen krijgen minder zorg. Westerlaken: ‘We hebben voorheen te veel levensvragen met zorg opgelost. Wijkverpleegkundigen kwamen bij patiënten langs om ogen te druppelen, met als argument dat er ‘anders niemand langskomt’. Ogen druppelen kunnen patiënten prima zelf. Voor een gebrek aan sociale contacten is een wijkverpleegkundige niet de oplossing, dan heb je veel meer aan extra ontmoetingsplekken in de wijk.’