Samen zingen tegen dementie
Zorgzangers zingen samen met mensen bij wie zich dementie ontwikkelt. “Bij een ziekte als Alzheimer blijft het muzikale gebied het langst intact. Door muziek en zang
kunnen aangetaste hersenverbindingen weer geactiveerd worden”, zegt Maartje de Lint in NRC. Zij is opgeleid als klassiek zangeres en leidt ‘zorgzangers’ op. “Na soloconcerten kreeg ik regelmatig bijzondere reacties van mensen met geheugenproblemen en familieleden van hen”, zegt De Lint. “Mijn stem had emoties en herinneringen losgemaakt, waardoor mensen met dementie zich opeens weer konden uiten.” Deze ervaring vormt nu de basis van haar eigen bedrijf, Zingen in de zorg. Geschoolde musici kunnen trainingen volgen om zich als zorgzanger te bekwamen.
Houd het simpel
Tweemaal twaalf zangers hebben de opleiding van Maartje de Lint inmiddels gevolgd – negen online sessies binnen een half jaar. Een derde groep is bijna klaar. Het lesprogramma bestaat uit hoorcolleges met aansluitend leeswerk. De deelnemers voeren groepsgesprekken en schrijven papers met reflecties op het werk als zorgzanger. Zangtechnieken komen niet of nauwelijks aan bod. Wat dit betreft gaat het eerder om áfleren dan om aanleren. „Houd het simpel, simpel, simpel”, zegt De Lint in een van de lessen waarbij NRC is ingelogd.
Iets wat ik wél kan
Een man met diagnose Alzheimer zegt over het zingen met zijn dochter: “Het is iets wat ik wél kan, iets nieuws. Voor de rest weet ik dat ik alleen maar dingen niet meer zal kunnen.” Zijn echtgenote: “Het zingen maakt hem alerter en verbetert zijn stemming.” Zij hoort hem ook regelmatig een van de liedjes zingen of neuriën, “een teken dat hij zich goed voelt.”
Minder stress, beter humeur
Prof. dr. Susan van Hooren, hoogleraar klinische psychologie aan de Open Universiteit met vaktherapie als specialisatie, zegt in NRC: “In algemene termen kun je zeggen dat creatieve activiteiten bijdragen aan het welbevinden van patiënten en cliënten.” Sport en spel, iets maken met je handen, musiceren en luisteren naar muziek: het activeert mensen en brengt ontspanning, aldus Van Hooren.”Uit onderzoek naar verschillende vormen van muziektherapie, waaronder zang, weten we dat dit stress kan verminderen, angst kan reduceren en het humeur kan verbeteren.”