Nooit te oud om te leren

In het dag en doe-centrum van tanteLouise in Steenbergen leren ouderen opnieuw hun dagelijkse taken oppakken. Laat ze zoveel mogelijk zelf doen, is het adagium, aldus een reportage in Trouw.

De organisatie heeft zich laten inspireren door Denemarken. Daar is het bij wet verboden om mensen ‘zomaar’ naar een verpleeghuis te sturen. Eerst moet er met ze gepraat worden, en moet er alles aan gedaan worden om ze zoveel mogelijk te leren en opnieuw te leren om zelfstandig thuis te wonen – het liefst met zo min mogelijk hulp van anderen. Niet van buren, niet van familieleden, niet van mantelzorgers. Alleen de gemeente wordt verwacht om in te springen, als dat nodig is. Ook in Nederland experimenteren tientallen zorgorganisaties met dit zogeheten ‘reablement-principe’: maak ouderen onafhankelijk en zelfredzaam.

Geen verplicht programma

VanThuisUit, de vijfjarige pilot waar het Dag en Doe-centrum onderdeel van uitmaakt, is een samenwerking tussen tanteLouise en zorgverzekeraar CZ, aldus Trouw. Deelnemers kunnen hier doen waar ze zin in hebben: er is geen verplicht programma. Ook zijn veel activiteiten gericht op het opnieuw aanleren van activiteiten zoals koken, de route naar huis vinden en boodschappen doen. In totaal komen er zo’n zestig ouderen naar het centrum, meestal veertig per dag.

Zo lang mogelijk actief thuis

“We denken na over hoe deelnemers zo lang mogelijk actief thuis kunnen blijven wonen”, zegt de locatiemanager in Trouw. “Door ze hier dingen te leren, maar ook door samen te werken met andere organisaties zoals thuiszorg.” Het lijkt te werken, zegt ze. “Van onze bezoekers zijn er sinds een jaar maar vijf mensen naar een verpleeghuis gegaan. Dat is echt weinig.”

Beter voor elkaar zorgen

“In Nederland is de zorg gericht op snelheid en efficiĆ«ntie”, zegt Rudi Westendorp. De arts en hoogleraar ouderengeneeskunde heeft lang in Kopenhagen gewerkt en is groot voorstander van het Deense systeem. “Daardoor nemen we onnodig veel taken van mensen over. In Denemarken wordt gekeken naar wat burgers aan hulp nodig hebben om hun eigen leven te blijven leiden. Doordat de overheid beter voor de ouderen zorgt, zorgen mensen daar uit eigen beweging ook beter voor elkaar.”