Hoogmoed om te denken: ik wil niet oud zijn

In de NRC-serie ‘Wat maakt het leven de moeite waard?’publiceert de krant een interview met  Paula Irik(71), gepensioneerd predikant, die als vrijwilliger werkt op de afdeling psychogeriatrie van een verpleeghuis.

Paula Irik wil laten zien dat mensen in een verpleeghuis, ook op de afdeling psychogeriatrie, nog altijd mensen zijn. Wil je haar kwaad krijgen, dan moet je zeggen dat dit geen leven meer is en dat jij dat nooit zou willen, alsjeblieft zeg, dan liever dood. Dan moet je zeggen dat jij op tijd je maatregelen zal nemen om te voorkomen dat jij kwijlend en met een luier om in een verpleeghuis eindigt. Wat een verschrikking.

Verbotoxt mensbeeld

Het ís toch een verschrikking? Irik zegt hierop in NRC: “Dementie is een verschrikkelijke ziekte, dat zal ik nooit relativeren. Het gaat me om het mensbeeld erachter, het verbotoxte mensbeeld dat we mooi en representatief moeten zijn en alles onder controle hebben, dat de wereld een marktplaats is waar gezondheid en jeugd te koop zijn, dat we over ons eigen lot beschikken. De schaamte die mensen voelen bij dementie, die komt daarvandaan.”

We zijn niet zelfredzaam

Want dan heb je onvoldoende je best gedaan? Irik in NRC: “Het is hoogmoed om te denken: ik wil niet oud zijn, ik wil niet dement zijn, het gaat mij nooit gebeuren. Mensen met dementie, dat maakt ontmoetingen met hen zo zinvol, kunnen je ontvankelijk maken voor volstrekt niet gangbare meningen. Ze herinneren je aan de broosheid en de kwetsbaarheid van het bestaan. We zijn niet zelfredzaam, al wordt ons nog zo vaak verteld dat we dat moeten zijn. We zijn niet de managers van ons eigen individuele leven. Je wordt mens in verbinding met andere mensen. Als je het allemaal uit jezelf moet halen wordt het niks.”