Europese ouderenzorg als goudmijn

Commerciële bedrijven storten zich in heel Europa op de ouderenzorg. De toenemende vergrijzing en de privatisering maken de sector tot een groeimarkt, waar een gestage stroom van publieke gelden kan worden omgezet in hard rendement. Samen met Investigate Europe onderzocht Follow the Money de booming business van het grijze goud, en de risico’s die winstbejag oplevert voor de kwaliteit van leven van miljoenen Europese ouderen.

Nederland nog aan het begin

De mate waarin de ouderenzorg wordt overgelaten aan commerciële bedrijven verschilt per land sterk. Nederland staat nog aan het begin van deze ontwikkeling. In 2017 werd 12 procent van de verpleegzorg geleverd door commerciële aanbieders. Ook het aantal grote ketens is in ons land nog beperkt. De grote investeerders in de ouderenzorg hebben in de twaalf landen waar Investigate Europe onderzoek deed, een aanzienlijke positie verworven.

Winstuitkeringsverbod

Dat de grote ketens nog niet massaal in de bijzonder solvabele Nederlandse ouderenzorg zijn gestapt, is geen toeval, stelt gezondheidseconoom Xander Koolman van de Vrije Universiteit in Amsterdam. ‘In Nederland kennen we tot nu toe een winstuitkeringsverbod voor alle intramurale zorg (zorg met verblijf). Hoewel dat verbod te omzeilen blijkt, vormt dat toch een barrière voor dit type bedrijven,’ zegt Koolman. ‘Er zijn plannen om ook in deze sectoren winstuitkeringen toe te staan, maar niet alle partijen in de Tweede Kamer staan daar welwillend tegenover. Je merkt dat dat wel als een probleem wordt ervaren door buitenlandse investeerders.’

Groeiende markt

De commerciële ouderenzorgmarkt in Nederland blijft groeien; het TNO verwacht dat er in 2025 al 30.000 bedden extra nodig zullen zijn. De grote ketens springen daarop in. Daarbij wordt ook een grotere doelgroep aangeboord: de minder draagkrachtigen. Nederlandse ouderen zijn relatief vermogend. De voorziene groei in de vraag naar zorg bij deze groep en de opties om het winstuitkeringsverbod te omzeilen maken het vestigingsklimaat in Nederland comfortabel voor zorgketens. En zeker voor de goudzoekers van private equity, aldus Follow the Money.