Advance care planning: begin op tijd

Bij advance care planning (ACP) worden behoeften en wensen van patiënten voor toekomstige zorg en behandelingen besproken. Huisartsen ervaren vaak tijdgebrek voor ACP-gesprekken en voor patiënten is het vaak onduidelijk hoe en waar hun wensen en gemaakte afspraken worden gedocumenteerd.

Een tijdig begin en een gestructureerde documentatie van ACP-gesprekken kunnen helpen om deze knelpunten te reduceren. Dit blijkt uit een literatuurstudie van het Nivel naar ACP-gesprekken door de huisarts. Hoewel kwaliteitsstandaarden adviseren om vroeg te starten met ACP, lijken huisartsen er in de praktijk vaak pas mee te beginnen als patiënten ongeneeslijk ziek zijn en spoedig kunnen overlijden.

Afronding van het leven

De voldoening van het goed begeleiden van patiënten bij het afronden van hun leven zien huisartsen als een meerwaarde van ACP. Patiënten voelen zich door ACP-gesprekken gehoord en zijn voorbereid op de toekomst en op mogelijke spoedsituaties, merkt het NIvel op.

Te veel medisch

Knelpunten zijn: tijdgebrek en onvoldoende kennis van ACP bij de huisarts, te veel nadruk op medische onderwerpen, verschil in opvattingen tussen huisarts en patiënt over wat passende zorg of behandelingen zijn en gebrekkige communicatie tussen de huisarts en de ziekenhuisspecialist.

Niet wachten tot overlijden nabij is

Het verdient volgens het Nivel aanbeveling om, als huisarts, op tijd te beginnen met ACP en niet pas als het overlijden zeer nabij is. Ook moet een huisarts alert zijn wanneer patiënten openstaan voor ACP, zowel medische als niet-medische onderwerpen bespreken en wensen en afspraken documenteren in het patiëntdossier en zorgplan.