Met Stevig Staan minder valincidenten

In Noord-Limburg werken zeven gemeenten samen met zorgverzekeraars en een lokale zorgaanbieder aan het programma Stevig Staan, dat nu tweeënhalf jaar bezig is. Alle 70-plussers in de gemeenten krijgen een uitnodiging in de bus voor ‘vitaliteitsbijeenkomsten’ in dorpshuizen of wijkcentra; naast een praatje van een apotheker (pas op met medicijnen met de gele waarschuwingssticker) en diëtist (denk aan voldoende eiwitten) krijgen alle aanwezigen een valrisico-test, aldus de Volkskrant.

Minder zorgkosten

Iedereen met een middelmatig of hoog valrisico mag vervolgens gratis op een valpreventiecursus. Ook huisartsen en wijkverpleegkundigen kunnen mensen daarnaartoe doorverwijzen. Die aanpak werkt, zegt Ruben Koekoek, die vanuit Social Finance NL bij de opzet en financiering van het programma is betrokken. Uit berekeningen blijkt dat Stevig Staan nu al 617 valincidenten heeft voorkomen, deelnemers hebben een 66 procent lagere kans om te vallen. Ook niet onbelangrijk: de afname van het aantal valpartijen bespaarde 1,1 miljoen aan zorgkosten.

Financiële routes

‘Toch was het altijd moeilijk om voor dit soort projecten geld te vinden’, zegt Koekoek in de Volkskrant. De ondoorgrondelijke financiële routes van de zorg maakten dat lastig; want waarom zouden gemeentes hier geld in steken, als het financiële voordeel bij de zorgverzekeraars terechtkwam? Waarop zorgverzekeraars zeiden: programma’s voor inwoners om vitaler te worden zijn de verantwoordelijkheid van gemeenten.

Maatschappelijke investeerders

‘Stevig Staan is daarom enkele jaren geleden betaald vanuit Health Impact Bonds’, vertelt Koekoek in de Volkskrant. Kort gezegd: maatschappelijke investeerders legden 1,8 miljoen euro op tafel. Bij goede resultaten betalen gemeenten en zorgverzekeraars hun inleg en rendement terug vanuit de kosten die zij besparen. Als er geen kosten worden bespaard, zijn de investeerders hun geld kwijt. Het is het eerste valpreventieproject ter wereld dat op deze manier is gefinancierd.

Structurele financiering

Health Impact Bonds zijn nu niet meer nodig om aan geld te komen voor valpreventieprogramma’s. Sinds 2024 zijn er structurele financiële middelen voor, en élke Nederlandse gemeente heeft die aangevraagd. De Noord-Limburgse manier van trainen is op steeds meer plekken terug te vinden.