Investeer massaal in lokale netwerken

‘Het is belangrijk om massaal te investeren in lokale zorg- en ondersteuningsnetwerken.’ Dat zegt Tineke Abma, hoogleraar Ouderenparticipatie en directeur-bestuurder van Leyden Academy on Vitality and Ageing, in een interview in Movisies naar aanleiding van het recente  onderzoek van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid naar de ouderenzorg in Japan, Engeland, Duitsland en Denemarken.

“Kijk met de lokale gemeenschappen wat bronnen van veerkracht zijn en boor die aan. Kijk ook niet alleen naar de zorg. Je hebt iedereen nodig, zoals woningcorporaties en allerlei soorten dienstverlening.’

Onvermoede coalities

Abma benadrukt ook het belang van onvermoede coalities daarbij, bijvoorbeeld de samenwerking tussen zorg, welzijn en bedrijven. ‘Ook de lokale Albert Heijn kan van belang zijn, die kunnen een rol spelen voor ouderen in het opbouwen van lokale gemeenschappen.’

Graag bredere stoepen

Onze samenleving is niet ingericht voor ouderen, stelt de hoogleraar. ‘Die is vooral ingesteld op de dynamische, jonge en fitte mensen. Kijk alleen maar naar de infrastructuur.’  We hebben smalle stoepen. ‘Terwijl voor ouderen, kinderen en mensen met een beperking brede stoepen belangrijk zijn.’

Leren denken vanuit communities

Punt is volgens Abma ook dat de nadruk ligt op het individu. ‘We denken nog te veel in termen van: ‘er is een cliënt die een probleem heeft en daar moet een oplossing voor worden gevonden.’ Nee, we moeten leren denken vanuit netwerken en communities. In de gemeenschap liggen zoveel bronnen van veerkracht.’

Oerdom: afbouwen zonder te investeren

Abma brengt in het interview de grote transitie uit 2015 in herinnering: De AWBZ verdween, de Wet langdurige zorg kwam, evenals de Zorgverzekeringswet en de Wmo. ‘Oerdom natuurlijk om toen al die verpleeg- en verzorgingshuizen af te bouwen, zonder dat er tegelijkertijd is geïnvesteerd in zorg en ondersteuning in de lokale gemeenschap. Dat gebeurt nu wel maar daar zijn we rijkelijk laat mee.’