Het geheim van hoge ouderdom

Waar Nederland in lijstjes steevast goed scoort wat betreft inkomen, geluk en kwaliteit van leven, staan we in Europa op een karige 19de plek als het om het aantal 100-jarigen gaat. Hoe is die lage positie te verklaren?

Roken is een belangrijke reden, zegt in de Volkskrant Henne Holstege, die aan het Amsterdam UMC haar eigen onderzoeksgroep heeft, waarmee ze onderzoek doet naar de gezondheid van 100-plussers. ‘Nederland kende een ware rook-epidemie.’ Het zal een combinatie van leefstijlfactoren zijn: minder stress, betere voeding, meer beweging, en wie weet zijn goede genen. De grootste bijdrage aan de kans om 100 te worden leveren de genen, zegt Holstege.

Minder snel oud

Holstege ziet bij gezonde 100-jarigen ziet dat de omzetting van hun eiwitten in de cellen langer goed blijft gaan, vertelt zij in de Volkskrant. En hun lichaam ruimt de cellen die niet goed meer functioneren beter op.’ Typische ouderdomsziekten, zoals bijvoorbeeld dementie, blijven daardoor langer weg. Ze worden in feite dus minder snel oud, zegt Holstege. ‘Veel van mijn 100-plussers zien er ook helemaal niet uit als 100, eerder als 80.’

Niet ongezond 100 worden

Voor David van Bodegom, hoogleraar vitaliteit in een verouderende populatie aan Leyden Academy, is het maar de vraag of Nederland ernaar zou moeten streven Europees kampioen Ierland voorbij te schieten op de 100-jarigenranglijst. ‘Wij hebben hier natuurlijk bewust een euthanasiebeleid, dat willen we ook niet zomaar kwijt. Net zomin als de niet-reanimerenverklaringen, of het beleid dat we iemand met een longontsteking die in het verpleeghuis woont niet zomaar naar het ziekenhuis sturen. Dat is niet voor niets, ongezond 100 worden moet je helemaal niet willen.’

Enorme gezondheidsverschillen

Waar we wél naar moeten streven, zegt Van Bodegom in de Volkskrant, is dat veel meer mensen gezond de 80 halen. ‘Dat is veel relevanter. De gezondheidsverschillen zijn enorm, laagopgeleide mensen leven tot wel 20 jaar minder lang in goede gezondheid dan hoogopgeleiden.’

Wat je moeder ooit vertelde

Moeilijk hoeft het niet te zijn, zegt de hoogleraar. ‘Het is alles doen wat je moeder je ooit heeft verteld. Niet roken, niet drinken, goed je groente eten, veel bewegen, op tijd naar bed, minder tobben en meer spelen.’