Gay, grijs en gelukkig
Waar waren de lesbische koppels met een langdurige relatie? Voor Julia M. Free bleven ze lang onzichtbaar. Voor haar project ‘Gay & Grey’ gaat ze in gesprek met oudere lesbische stellen, pioniers in een zoektocht naar identiteit en een plek in de samenleving, beschrijft ze in Trouw. Het liefst stellen van 70 jaar of ouder, vrouwen die al decennialang samen zijn. Hoe hebben zij dat gedaan?
Free zet een onderzoeksproject op: Gay & Grey. Dat moet resulteren in een gelijknamige docuserie op tv. Samen met gender- en vrouwenhistorica Jasmijn Groot duikt in de verborgen geschiedenis en ervaringen van oudere lesbische koppels. “We onderzoeken hoe deze koppels hun liefde en relatie hebben weten te behouden in een wereld die hun bestaan lange tijd ontkende. Een verkenning van de liefde, het ouder worden en de complexiteit van menselijke relaties.”
Conflictueuze situatie
De emancipatiebewegingen van de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw brachten uiteindelijk belangrijke vooruitgang, maar veel vrouwen bevonden zich in een conflictueuze situatie. Ze pasten niet binnen de homo-emancipatiebeweging, die in die tijd werd gedomineerd door mannen, en ook niet binnen de feministische beweging, die homoseksualiteit vaak niet wilde omarmen, vertelt Groot.in Trouw. “Het openlijk uitkomen voor hun geaardheid betekende voor veel vrouwen het risico van sociale uitsluiting, afwijzing of zelfs ontslag. Die sociale druk leidde tot zelfcensuur. Dat drukte zwaar op hun mentale welzijn.”
Gewone levens
In Trouw portretteert Free drie koppels: Cisca en Lida claimden hun zichtbaarheid in het behoudende Emmen van de jaren tachtig. Pats en Hilde kozen ervoor om hun relatie lang geheim te houden. En Tineke en Louise verankerden hun relatie in het vrijere Amsterdam. Alle drie de koppels maakten uiteindelijk een compromisloze keuze voor elkaar. “Voor alle drie koppels geldt: de moeilijke beginjaren van hun relatie zijn uiteindelijk slechts een voetnoot in hun leven geworden. Ze leiden heel gewone levens, als ieder ander.”