Senioren Journaal van woensdag 21 oktober 2020

Tweede golf: van jongeren naar ouderen

Het coronavirus verspreidde zich de laatste weken in Nederland steeds meer over alle leeftijdsgroepen. Waar het aantal 18- tot 24-jarigen met een positieve test in vijf weken verviervoudigde, was er bij de 70-plussers een ruime vertienvoudiging, aldus het AD. In geen enkele leeftijdscategorie is deze factor lager dan bij de 18- tot 24-jarigen. Bij 60- tot 69-jarigen is er net als bij de 70-plussers sprake van een vertienvoudiging.

Vicieuze cirkel werkdruk verpleeghuizen

Een overgrote meerderheid van het personeel in de verpleeghuizen ervaart op dit moment, aan het begin van de tweede golf, al minstens zo veel werkdruk als tijdens de eerste coronagolf. Dat blijkt volgens NRC uit het onderzoek ‘Klaar voor een nieuwe golf?’ van de Academische Werkplaatsen Ouderenzorg dat vandaag verschijnt. Het ziekteverzuim in verpleeghuizen ligt nu landelijk rond de 10 procent en neemt toe. Door het verzuim ervaart ander personeel meer werkdruk, wat weer tot nieuw ziekteverzuim kan leiden. “Een vicieuze cirkel dreigt.”

‘Laat de senior amok maken’

Jean Paul Van Bendegem (1953) was hoogleraar logica en wetenschapsfilosofie in Brussel. Sinds hij in 2018 emeritus werd, merkt hij – tot zijn verbijstering – dat hij als senior betutteld wordt. Het is hoog tijd dat dit verandert. De maatschappij moet anders naar ouderen kijken en ouderen moeten amok maken om dat af te dwingen. Van Bendegem schreef er een volgens Trouw lichtvoetig pamflet over: Wijs, grijs & puber, pleidooi voor de burgerlijk ongehoorzame senior. Hij ziet in de senior iemand die een tweede puberteit meemaakt. Van Bendegem verzet zich met klem tegen de visie dat het ouder worden een geleidelijk uitdoven is.

Wil rijkere oudere hulp zelf betalen?

Sinds vorig jaar kunnen ook mensen met een hoger inkomen in aanmerking komen voor met Wmo-geld gesubsidieerde hulp in de huishouding. De gemeente moet dat betalen. “Dat loopt een keer spaak”, zegt wethouder Marc Jeucken (CDA, Wmo) van Geldrop-Mierlo in het Eindhovens Dagblad. Daarom gaan zorgambtenaren van de gemeente alle mensen die daarvoor in aanmerking komen, vragen of ze hun scootmobiel, zorgtaxi of huishoudelijke hulp echt niet (deels) zelf kunnen betalen. “Wij doen een beroep op mensen om niet automatisch een beroep te doen op de gemeenschap”, zegt de wethouder.

Met bezoek verpleeghuis blijft het balanceren

Niet meer helemaal dicht, is het uitgangspunt voor de verpleeghuizen. Dat lukt niet altijd. En bezoek levert soms stress op, schrijft NRC. Hoogleraar ouderenzorg Jan Hamers van de Universiteit Maastricht onderzocht het beleid dat 76 verpleeghuizen door het hele land voeren sinds ze weer open zijn voor bezoek. Dat is heel verschillend, constateert hij. “Er zijn huizen die zeggen: iedereen is weer welkom, mits de hygiënemaatregelen in acht worden genomen. Andere verpleeghuizen zijn voorzichtiger en zeggen: we laten maximaal één bezoeker per bewoner toe en stimuleren het niet.”

Sociale contacten goed voor hersenen

Ouderen die regelmatig contact met anderen hebben, bijvoorbeeld door aan activiteiten mee te doen, hebben gezondere hersencellen dan leeftijdsgenoten met minder sociale contacten. Vooral hersencellen die aangetast zijn bij dementie zien er beter uit op hersenscans. Dit blijkt volgens het Nederlands Dagblad uit een onderzoek waar bijna 300 Amerikaanse ouderen (gemiddelde leeftijd 83 jaar) aan meedoen.

Sociale contacten via de kinderboerderij

De Middelburgse kinderboerderij De Klepperhoeve is begonnen met het serveren van soep en brood op vrijdagmiddag voor de ouderen uit de wijk. Bovendien is een nieuwe ruimte ingericht waar workshops en andere activiteiten gegeven kunnen worden. “Veel ouderen kwamen hier om eitjes maar eigenlijk was het praatje nog belangrijker voor hen. Wij waren soms het enige contact met andere mensen dat zij hadden op een dag. Dat viel afgelopen voorjaar weg”, zegt De Klepperhoeven in de PZC.

Tevreden terugkijken op loopbaan

Het overgrote merendeel van de gepensioneerden met een loopbaan kijkt daar met tevredenheid op terug, ook al was hun werk lang niet altijd dat waarvan ze als kind droomden of voor waren opgeleid. Dat blijkt uit onderzoek waaraan 1.415 leden van het lezerspanel Regiopeil van o.a. het Noordhollands Dagblad meededen. De helft van de gepensioneerden geeft aan dat hun baan (heel) belangrijk was voor hun maatschappelijke status. Toch vindt slechts 13 procent het ‘lastig’ niet meer aan het arbeidsproces deel te nemen. De helft heeft er geen problemen mee en een kwart vindt het ‘heerlijk’ met pensioen te zijn.

Postbode als extra ogen en oren

De postbode in Amsterdam moet, net als in de Rotterdamse wijk Hillegersberg-Schiebroek, opgeleid worden om eenzaamheid te signaleren. Dat vindt de Amsterdamse Partij voor de Ouderen, meldt de Telegraaf. Bezorgers in Rotterdam komen met enige regelmaat mensen tegen voor wie het contact met de postbode niet zelden het enige contact van de dag is. Als zij dat signaleren, melden ze dat. Na zo’n melding gaat in de havenstad iemand van een welzijnsorganisatie langs. Wil van Soest van de Partij voor de Ouderen zegt: “Extra ogen en oren in de wijken zijn geen overbodige luxe.”

Slim zorgpakket Jane gelanceerd

Jane is een slim zorgpakket uit België dat nu ook in Nederland beschikbaar komt, meldt ICT&Health. “Het pakket bestaat uit de plaatsing van discrete sensoren in huis, gecombineerd met een AI-algoritme. Zo kunnen ouderen langer zorgeloos thuis blijven wonen. Doordat de cliënten op afstand gemonitord worden draagt Jane ook bij aan het verlichten van de werkdruk van het zorgpersoneel in verzorgingstehuizen.”

Dementie doodsoorzaak nummer 1 bij vrouwen

Het aantal mensen met dementie in Nederland groeit in rap tempo. 1 op de 3 vrouwen krijgt dementie en de kans dat je als vrouw overlijdt aan dementie is op dit moment vele malen groter dan de kans te overlijden aan bijvoorbeeld borstkanker, beroerte of een hartinfarct. Dementie is een enorm impactvolle ziekte. Niet alleen voor de patiënt, maar ook voor de mantelzorger, de familie en uiteindelijk de hele maatschappij. Alzheimer Nederland is daarom  de campagne ‘Wat alz… jij het bent’ gestart.

Door muziek persoonlijkheid weer tot leven

Leden van de onderzoeksgroep Kunst in de Zorg zijn de afgelopen weken in gesprek gegaan met kunstenaars om werkzame elementen van hun werk te analyseren, zo ook met projectleiders en musici van Embrace Nederland. “Door het maken van muziek haal je niet alleen herinneringen op, maar ook een stukje van het ‘zijn’ van die persoon.” Vooral bij mensen met dementie is dit een belangrijke waarde, aldus Leyden Academy.

‘Het leven van ouderen mooier maken’

“Met 50Plus wil ik het leven van ouderen mooier maken.” Dat zegt Liane den Haan, die op 18 december afscheid neemt als bestuurder van ouderenbond ANBO en lijsttrekker wordt van 50Plus, in AD Groene Hart. Waar zij in de Tweede Kamer precies op denkt te kunnen scoren?  ”Op veiligheid op straat en de directe woonomgeving, alternatieve woonvormen voor ouderen, bereikbaarheid en vooral de betaalbaarheid van de gezondheidszorg en koopkrachtreparatie voor gepensioneerden. Ik noem maar enkele punten. Het gaat er om dat de politiek dichtbij komt te staan.”

Consortium gegevensuitwisseling ouderenzorg

Hoeveel mensen krijgen in een verpleeghuis psychogeriatrische of somatische zorg?  Hoelang verblijven ze daar? En hoeveel medicatie krijgen ze? Niemand die op dit moment hierop een objectief, betrouwbaar en valide antwoord kan geven. Een consortium van Verenso, het Universitair Netwerk Ouderenzorg van VUmc en het Nivel wil hier de komende drie jaar verandering in brengen, meldt Zorgvisie.