Val teken dat er meer aan de hand is

Wie op oudere leeftijd valt, loopt vaak ernstig letsel op en heeft veel zorg nodig. Bovendien is een val vaak een teken dat er meer aan de hand is. Hoe kunnen we ouderen langer overeind houden, en daarmee ons zorgsysteem? Vrij Nederland bericht hierover vanuit de valpoli in Amsterdam UMC.

Om vallen te voorkomen bij ouderen, zijn de afgelopen jaren valpoliklinieken zoals in Amsterdam geopend. Hier zien artsen mensen met een verhoogd valrisico om een zogeheten valanalyse uit te voeren. Daarbij wordt gekeken naar mobiliteit, medicijngebruik en eventueel onderliggend lijden. Hoogleraar ouderengeneeskunde Nathalie van der Velde, gespecialiseerd in valpreventie: ‘Ouderen die vallen moeten zich realiseren dat vallen niet hoort bij ouder worden, maar dat het een alarmsignaal is, waarna altijd contact met een arts moet worden opgenomen.’

Lastig evenwicht

Van der Velde zegt in Vrij Nederland: ‘Mensen leven langer, maar ze leven ook langer met gebreken. Daarnaast moeten steeds meer mensen langer thuis blijven wonen en de woning is niet altijd veilig genoeg om valpartijen te voorkomen.’ Verder noemt Van der Velde als (nog niet onderzochte) hypothese dat een deel van de ouderen van nu zichzelf overschat en langer activiteiten blijft doen die op oudere leeftijd niet meer zo veilig zijn. ‘Denk aan bomen snoeien, een dakkapel repareren, schaatsen. Deze generatie blijft langer actief en dat is meestal positief, maar er kleven ook risico’s aan. Het is een lastig evenwicht. Actief blijven is goed voor de spieren, maar er is een groep die zichzelf overschat in wat nog verantwoord is.’

Stille epidemie

Marcel Levi, voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek,waarschuwt al langer voor deze ‘stille epidemie waar het in talkshows nooit over gaat’. Levi zegt in Vrij Nederland: ‘Preventie moet veel belangrijker worden. Het steviger maken van botten is ingewikkeld, maar je kunt wel het brozer worden proberen te remmen. Ook aanpassingen in huis zijn relatief gemakkelijk te doen en kunnen voor veel verbetering zorgen. Er zou veel meer geld moeten gaan naar valpreventie. Daar is veel financiële én gezondheidswinst te behalen.’

Gezonder oud worden

In veel gemeentes lopen al valpreventietrainingen voor senioren. Maar Van der Velde hoopt dat het daar niet bij zal blijven. ‘De bewustwording bij de mensen zelf is nog te beperkt. Mensen moeten weten dat ze zelf heel veel kunnen doen om gezonder oud te worden, en dat de samenleving dat meer en meer van ze zal vragen.’