Samen krijgen burgers heel wat voor elkaar

Burgercollectieven lossen problemen op die de neoliberale overheid laat liggen. Nederland telt er nu duizenden. De Vlaamse hoogleraar Tine de Moor legt in de Volkskrant uit waarom het tijd is ze eindelijk serieus te nemen.

Nederlanders kopen samen windmolens of zonnepanelen, ze verzekeren zichzelf en elkaar tegen ziekte in een broodfonds, ondersteunen een biologisch boerenbedrijf om duurzamer te kunnen eten, beginnen zelf een buurtbus als die is wegbezuinigd, of een eigen glasvezelnetwerkje als de grote aanbieders het dorp links laten liggen. En overal zetten ze zelf vaak uitstekende zorgorganisaties op, van crèche tot complete thuiszorg voor ouderen.

Zorg van onderop organiseren

‘Kijk naar de privatisering van de zorg’, zegt Tine de Moor in de Volkskrant. ‘Als je die privatiseert, krijg je een oneindige keten onderaannemers, omdat het bij commercialisering altijd goedkoper kan. Dat leidt tot enorm veel extra kosten terwijl de kwaliteit van de zorg afneemt: een oudere die nog thuiswoont, krijgt nu dagelijks drie verzorgers aan de deur. Als je dat weer lokaal en van onderop organiseert, dicht bij de mensen die zorg nodig hebben, dan kun je die zorg ook veel efficiënter aanpakken. Veel coöperaties hebben al aangetoond dat ze goedkoper en beter werken dan het huidige systeem.’

Oplossen wat overheid laat liggen

Als Tine de Moor burgercollectieven vraagt naar obstakels, dan hebben die meestal met financiering en een tegenstribbelende de overheid te maken. Jaar in jaar uit krijgt Tine de Moor geïnteresseerde politici en ambtenaren op bezoek aan wie ze steeds weer moet uitleggen wat burgercollectieven nu eigenlijk zijn. Laatst nog de Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijk bureau van de PvdA. ‘Het grappige was dat ik die uitleg vijftien jaar geleden al aan GroenLinks heb gegeven. En vorig jaar stond het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA voor mijn deur. Ik moet iedere keer vanaf nul beginnen. En daarna zeggen ze: daar kunnen we misschien mee experimenteren.’ Hou op, zegt Tine de Moor dan. ‘Neem burgercollectieven eindelijk eens serieus. Want de meeste lossen allang op wat jullie zelf laten liggen.’

CollectieveKracht organiseert op 16 juni een dag waar burgercollectieven en overheden in gesprek gaan.