Slim bouwen houdt vergrijzende dorpen levendig

Door nieuw- en verbouw kunnen in Nederlandse dorpen tot 170.000 woningen worden gecreëerd. Dat helpt de voorzieningen in stand te houden, terwijl de nieuwe woningen het karakter van de dorpen niet hoeven aan te tasten, concludeert architecten- en adviesbureau KAW volgens Trouw.

Het bureau onderzocht in opdracht van de provincie Drenthe de mogelijkheden in Drentse dorpen. Zowel in de esdorpen als in de zogeheten kanaaldorpen en wegdorpen blijken er veel potentiële bouwlocaties te zijn. Niet alleen hebben de dorpen vaak nog open veldjes, ook zijn veel bestaande panden te verbouwen. Bijvoorbeeld door er kleinere appartementen in te maken waar starters of senioren kunnen wonen.

Sociale netwerk

In Drenthe kampen veel dorpen met vergrijzing, schrijft Trouw, net als dorpen in de rest van Nederland. In die kleine plaatsen is het door personeelsgebrek steeds moeilijker thuiszorg te organiseren. Ouderen moeten daardoor verhuizen naar grotere kernen als ze zorg nodig hebben, wat hen uit hun sociale netwerk haalt.

Vicieuze cirkel

Ook ‘verdunt’ de bevolking – het aantal inwoners per huis daalt gestaag. Daardoor krijgen winkels te weinig klanten, krijgen scholen minder leerlingen en wordt het openbaar vervoer minder gebruikt. Als jongeren naar de grote steden in andere regio’s vertrekken door het gebrek aan woningen, kan er in de kleinere plaatsen ook schaarste aan personeel ontstaan, wat de vicieuze cirkel kan versterken.

Medezeggenschap

Van belang is wel dat de dorpsbewoners medezeggenschap krijgen over de mogelijke locaties. “Zij weten vaak als beste waar nog huizen gebouwd kunnen worden met zo min mogelijk verstoring van het karakter van het dorp”, zegt de onderzoeker in Trouw. “Ze zijn zich ervan bewust dat het dorp moet blijven vernieuwen, bijvoorbeeld om winkels te kunnen behouden. En zij willen zelf vaak woningen creëren voor hun kinderen, of voor hun oude dag.”