Een jaar sociale zorgplicht

Ouderen en ouderenzorg worden ondergewaardeerd in onze samenleving. Een jaar sociale zorgplicht zou veel oplossen, want een gebrekkige sociale infrastructuur verzwakt een land net zo hard als een gebrekkige defensie dat doet. Dat schrijft Anne de Beus (docent fysiotherapie aan de Avans Hogeschool en neurowetenschapper in de Volkskrant.

“Ik pleit voor de invoering van een maatschappelijk jaar in Nederland – met de focus op zorg. De noodzaak is namelijk glashelder. Het aantal 65-plussers stijgt snel: inmiddels vormen zij 20,5 procent van de bevolking. Naar verwachting zullen dat 4,8 miljoen zijn in 2040, waarvan zo’n half miljoen met dementie zal leven. Zorg is geen luxe of gunst, het is een basisbehoefte – en we stevenen af op een situatie waarin we die basis niet meer kunnen garanderen.”

Precieze invulling zelf kiezen

Met een zorgjaar na afloop van de schoolperiode komen jongvolwassenen in aanraking met de zorg op een diepgaandere manier dan via een maatschappelijke stage van één of twee weken, die sinds 2014 niet eens meer verplicht is op de middelbare school. Zo’n jaar biedt jongeren de kans zich persoonlijk én maatschappelijk te ontwikkelen, aldus De Beus in de Volkskrant. De precieze invulling mag de jongere zelf kiezen, zolang het raakt aan zorg: van GGD-werk tot technische ondersteuning of directe zorgverlening.

Herwaardering van zorg

“Een zorgjaar kan een kantelpunt betekenen. Door jongeren met subsidies te belonen voor hun inzet, erkennen we zorg als waardevol werk – niet alleen moreel, ook economisch. Zo vormt het zorgjaar niet alleen een leerervaring, maar ook een symbolische én praktische stap naar de herwaardering van zorg binnen onze economische orde.”

Net zo veel aandacht als defensie

De Beus schrijft in de Volkskrant geen voorstander te zijn van de militaire dienstplicht, maar te begrijpen bdat hierover de discussie opnieuw wordt gevoerd. “Geopolitieke ontwikkelingen vragen om hernieuwde reflectie op veiligheid en paraatheid – en dat gesprek is terecht. Maar juist in die reflectie mag de zorgcrisis niet ontbreken. Veiligheid draait niet enkel om grenzen. Een samenleving waarin ouderen vereenzamen, mantelzorgers uitgeput raken en zorgverleners structureel onderbetaald worden, is óók kwetsbaar. De menselijke infrastructuur van de zorg verdient net zoveel aandacht als die van defensie.