Vergrijzing vraagt om nieuwe verlofregelingen

De Europese bevolking wordt in rap tempo ouder, diverser en minder traditioneel. Dat vraagt om nieuwe soorten verlof, schrijft Trouw.

Begin juli voerde Zweden het ‘grootouderverlof’ in. Sindsdien kunnen Zweedse oma’s en opa’s in het eerste jaar na de geboorte betaald verlof krijgen voor het oppassen op hun kleinkind. Vijftig jaar geleden introduceerde Zweden als eerste land ter wereld al het ouderschapsverlof, dat gold voor zowel de vader als de moeder. Waarom het nu weer zo’n progressieve stap neemt? Met name om de druk van jonge, werkende ouders weg te nemen, aldus Trouw. En omdat in het sterk vergrijzende land een grootouder zomaar zelf nog aan het werk zou kunnen zijn.

Straks elke werker ook mantelzorger

De vraag wie de mantelzorg op zich neemt wordt steeds prangender, gelet op de rap vergrijzende bevolking van Nederland (en Europa). Een vijfde van de Nederlanders is inmiddels ouder dan 65 jaar. Hoogleraar arbeidsrecht Ruben Houweling – ook voorzitter van de Ser-commissie Mantelzorg – wijst erop dat er op dit moment al 5,5 miljoen mantelzorgers zijn. ‘In 2035 is elke werker ook mantelzorger’. ‘Combineer dit gegeven met de wens/noodzaak dat alle deeltijders meer moeten werken om de economie draaiende te houden, dan ontstaat hier een perfect storm die vooral de groep werkers tussen 30-55 gaat treffen’, signaleert Houweling.

Ingewikkeld verlofstelsel

De urgentie van dit vraagstuk wordt volgens Trouw ook bij de overheid gevoeld: in oktober 2023 vroegen vier ministeries gezamenlijk bij de Ser een advies aan over de ‘combineerbaarheid van mantelzorg en werk’. Aan dat advies wordt nu gewerkt. Toenmalig minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Karien van Gennip liet in april van dit jaar weten in te willen grijpen in het complexe verlofstelsel, dat maar liefst tien verschillende regelingen kent.