Wat kunt u nog zelf?

De wijkverpleging is een cruciale schakel in de zorg nu het aantal ouderen dat tot op hoge leeftijd thuis woont snel toeneemt. Maar het personeelstekort is nijpend en de zorgverzekeraars drukken de prijzen tot verlieslatend niveau. Er is volgens de Volkskrant geen zorgsector waarin de vooruitzichten zo onheilspellend zijn als in de ouderenzorg.

Bestuurder Inge Borghuis van Amstelring zegt: ‘We zullen bij elke patiënt nog strikter moeten nagaan: wat kunt u nog zelf? Oké, dan nemen wij dat niet van u over. Wat kan technologie? Er zijn hulpmiddelen voor steunkousen, er bestaan apparaatjes die op het juiste moment van de dag de juiste hoeveelheid medicijnen vrijgeven. Wat kan het netwerk doen? Niet alleen familie, ook de buurvrouw. Wat kunnen vrijwilligers? En dan als laatste: wat kunnen wij met zorg daar nog aan toevoegen. In die volgorde.’ Nu horen wijkverpleegkundigen nog vaak van bijvoorbeeld huisartsen: als jullie niet komen, dan komt er niemand meer. Borghuis: ‘Maar is thuiszorg dan de oplossing die de eenzaamheid moet oplossen?’

Gemiddelde situatie

Het leidt tot pijnlijke situaties, ziet Karin Leferink, bestuurder van IJsselheem. ‘Stel: je komt als verpleegkundige al vijf jaar dagelijks bij een 80-jarige alleenstaande thuis. Je hebt een goede band, je checkt even of de wasmand niet te vol is, of er geen bedorven spullen in de koelkast staan. Je helpt met medicatie, en een keer per week zet je ’m onder de douche. Echt een gemiddelde situatie. Meneer vindt het geweldig, even een praatje, hopelijk een kopje koffie. En ineens moet je zeggen: ik kom niet meer elke dag. Voor die medicijnen krijgt u een apparaatje, met de steunkousen stoppen we. Wellicht kan uw dochter u onder de douche zetten, en af en toe kijk ik via beeldbellen mee of alles nog in orde is.’

Zorgrichtlijnen soberder

Het betekent, zeggen de bestuurders, dat mantelzorgers veel meer moeten doen dan ze nu al doen. Dat de verwachtingen naar beneden moeten. (‘Leferink: ‘Ook nieuwe cliënten vragen: maar jullie komen toch gewoon elke dag?’) En dat de zorgrichtlijnen soberder moeten.