Voorlopig geen medicijn tegen dementie

Alle veelbelovende verhalen die met enige regelmaat in de media opduiken ten spijt: op de korte maar ook middellange termijn is er geen medicijn dat dementie voorkomt of kan stoppen, verzekert neuroloog Edo Richard in het Pharmaceutisch Weekblad.

“Ik wil mensen hun hoop niet ontnemen, maar als dokters en wetenschappers moeten we ons natuurlijk laten leiden door feiten”, zegt prof. dr. Edo Richard, neuroloog in het Radboudumc naar aanleiding van de berichtgeving over het nieuwe middel aducanumab.

Patiënt wil de waarheid horen

“Ik zeg altijd tegen mijn patiënten dat ik in de eerste plaats eerlijk tegen hen wil zijn. En daar zijn ze blij om. Ze zeggen ‘u moet ons geen flauwekul verkopen’. Natuurlijk zijn ze teleurgesteld als ik uitleg dat dit medicijn niet helpt beter te functioneren of te denken, maar ze willen bovenal de waarheid horen.”

Achteruitgang voorkomen?

Vooral in de lekenpers worden te makkelijk data gepresenteerd om te laten zien dat je achteruitgang van dementie kunt voorkomen, zegt de Nijmeegse hoogleraar in het vakblad van de apothekers. “Nou, dat weten we helemaal niet. Het zou kunnen. Er zijn goede aanwijzingen voor, maar het is niet hard aangetoond.”

Geen wortel  zonder onderbouwing

We horen echt al twintig jaar lang dat we binnen vijf jaar een medicijn tegen alzheimer hebben, merkt Richard op. “Je kunt zeggen ‘we zijn goed bezig met ons wetenschappelijk onderzoek, we werken hard’, maar mensen een wortel voorhouden zonder goede onderbouwing, nee, ik vind dat wij als wetenschappers de verantwoordelijkheid hebben om dat niet te doen.”

Uitermate complexe ziekte

“Wat we vooral niet moeten doen is een hypotheek nemen op de toekomst. We moeten bescheiden zijn”, aldus Richard in het PW. Het betreft hier een uitermate complexe ziekte met een veelheid aan factoren. “Het overgrote deel van de mensen met dementie is oud en heeft meerdere pathologieën in de hersenen.”

Bescheidenheid centraal

De hoogleraar zegt van nature een optimist te zijn, “maar hier staat voor mij het woord bescheidenheid centraal. Ik verwacht niet dat er op de korte, maar ook niet op de middellange termijn, een medicijn komt dat dementie voorkomt of kan stoppen. Dat zie ik gezien de ontwikkelingen van de afgelopen veertig jaar niet gebeuren. Misschien dat we die ziekte door verschillende type interventies een beetje kunnen afremmen. Of kunnen uitstellen. We spreken wel steeds van preventie, maar in feite gaat het om uitstellen.”