Heupfractuur doet pijn, veel pijn

Een gebroken heup kan meestal niet zonder operatie herstellen. Bij een kwetsbare gezondheid wordt niet geopereerd, omdat de kans dat de patiënt aan complicaties overlijdt te groot is. Thomas van der Meer schrijft er in de Volkskrant over in zijn column over zijn werk in het verpleeghuis.

Het ambulancepersoneel schuift de brancard onder een 84-jarige patiënte. “Met z’n vieren tillen we haar op de kar, en dan wordt ze door de ambulance- verpleegkundige en de chauffeur naar buiten gereden, naar de ambulance. Net voordat de deuren achter haar sluiten, hoor ik haar nog zeggen: ‘Rijd maar naar de milieustraat.’’

Rillingen over de rug

“De rillingen lopen me over de rug’, schrijft de columnist van de Volkskrant.” Dat komt niet eens door wat er zonet is gebeurd, maar door wat ik verwacht dat er nog komen gaat. Straks komt ze terug uit het ziekenhuis en dan leggen ze haar hier weer in bed, met haar gebroken heup. Een heupfractuur doet pijn. Veel pijn. De eerste keer dat ik iemand met een gebroken heup had verzorgd, ik werkte toen nog maar net in de zorg, dacht ik: ik hoop dat ik dit nooit meer hoef mee te maken. Nu zijn we vijf jaar en weet ik hoeveel heupfracturen verder.”

Broze botten breken sneller

Hoe ouder iemand is, hoe groter de kans dat-ie valt. Dat komt door een samenloop van omstandigheden: minder spierkracht, stramme gewrichten, slecht zicht, bijwerkingen van medicatie en minder controle over je bewegingen door cognitieve problemen. En als een oudere valt, aldus Van der Meer in de Volkskrant, zijn de gevolgen ook vaak ernstiger: broze botten breken sneller. “In het verpleeghuis doen we van alles aan valpreventie, maar helemaal voorkomen kun je het nooit. En soms heeft iemand al een heupfractuur voordat-ie bij ons komt wonen. De breuk is dan de reden voor de opname.”

Zorg ervaren als marteling

Natuurlijk zijn er verschillende manieren om pijn te verlichten, merkt Van der Meer op. Bij een heupfractuur zijn zware pijnstillers eigenlijk altijd onderdeel van de behandeling. “Het comfort van de bewoner staat hierbij voorop, en de wensen van de naasten zijn ook belangrijk. Minder aandacht is er voor wat het met de zorgverlener doet. Het is heel moeilijk om voor iemand te zorgen die de zorg ervaart als een marteling.”