Senioren Journaal van maandag 2 januari

De kunst van het leven volgens 100-jarigen

Wie hebben meer levenswijsheid verzameld en avonturen beleefd dan de oudsten onder ons: de ruim tweeduizend 100-jarigen die Nederland telt? Afgelopen jaar interviewde Marjon Bolwijn er ruim vijftig voor de 100-jarige Volkskrant. Op nieuwjaarsdag bracht de krant online een extra editie uit met daarin een selectie uit de serie interviews, gerangschikt naar thema: Vitaal oud, Liefde, Oorlog, Armoede, Familie, Geluk. “Bij elke ontmoeting met een 100-jarige verwonderde ik mij weer over hun veerkracht, levensinstelling en geestelijke vitaliteit.”

Oud en Koud, het syndroom van Vattenfall

“In het steenrijke maar o zo neoliberale Nederland vinden we het kennelijk doodnormaal dat ouderen in een ijskoud huis op de vloer gevonden kunnen worden.” Marcel Levi zag hoe tijdens zijn afgelopen kerstweekenddienst in het ziekenhuis een gestage stroom ouderen met extreem lage lichaamstemperatuur meer dood dan levend naar het ziekenhuis werden gebracht.

Niet terugtrekken in je eigen bubbel

Voor de samenleving en voor de eigen geestelijke vitaliteit is het volgens psycholoog Marcus Belle (zelf zeventiger) belangrijk dat ouderen in beeld blijven en zich niet terugtrekken in hun eigen bubbel. Hij beschrijft hoe ouderen een voorbeeld kunnen zijn voor jongeren en daarbij zelf geestelijk en sociaal in conditie blijven. “Want groeien doe je tot je dood.”

Dappere Dokters willen scherpere keuzen

Scherpe keuzen zijn onontkoombaar in de zorg, zegt huisarts Bart Meijman, maar politici en beleidsmakers durven die niet voldoende te maken. Met zijn beweging Dappere Dokters wil hij het gesprek op gang brengen over heikele thema’s als de maakbaarheidsillusie en de angst voor de dood: Er moet een breed debat worden gevoerd, het liefst een burgerberaad.

Appartementen met butler aan Vrijthof

Je hebt zorg nodig en wilt graag op je oude dag wonen aan het Vrijthof in Maastricht. Vanaf 2024 kan dat, maar het kost 4000 euro per maand. Wel inclusief butlerservice en een lunchroom in Weense stijl, meldt dagblad De Limburger. Twee zeventiende-eeuwse panden worden verbouwd tot 22 appartementen. “Voor het wonen betaal je 3500 euro per maand, maar dan all-in”, zegt Focus International Real Estate. “Dus alle maaltijden en drankjes, plus butlerservice.” De 24-uurs verzorging door Zorg & Co wordt gefinancierd via Wlz. “Bewoners zijn maximaal 800 tot 900 euro kwijt aan eigen zorgbijdrage.” Per maand kost het verblijf dus 4000 tot 4500 euro.

De kracht van grijze druk

Vergrijzing wordt door de overheid steevast als een probleem gezien, schrijft Nico van Straalen (zelf een paar jaar gepensioneerd) in het Noordhollands Dagblad. “Het grote aandeel ouderen kun je ook positief waarderen. Met de vele senioren hebben we veel vrijwilligers die maatschappelijke taken kunnen vervullen.” Zijn gedachte voor het nieuwe jaar is: ophouden met ouderen te zien als een financieel probleem. De grijze druk is een kracht.

Kapsalon moet een feestje zijn

Iets eenvoudigs als een kappersbezoek is heel belangrijk, zeker voor ouderen, bericht de wekelijkse Trouw-serie ‘Bij de kapper’ uit kapsalon Qioz in woonzorgcentrum Onderwatershof in Rijswijk. Het is rustig en gezellig in de salon. Dat komt mede door de vrolijke zorgkapster.  “De meeste klanten zijn geestelijk of lichamelijk beperkt, maar hun gezonde partners komen ook. Het is nooit saai, er valt altijd iets te beleven. Het moet vooral een feestje zijn voor de mensen die komen.”

Spiegel voorhouden zonder moralisme

Veel ouderen geven niet thuis als het om daadwerkelijke veranderingen gaat, schreef NRC-columnist Sjoerd de Jong. Een lezer zegt in een reactie dat met hem eens te zijn. “Denk bijvoorbeeld maar eens aan hun reisgedrag en consumentisme.” Maar diezelfde ouderen hebben er volgens deze NRC-lezer ook voor gezorgd dat door opvoeding en opleiding jongeren prima in staat zijn hen een spiegel voor te houden, zónder te vervallen in moralisme. “Als ze dat zouden kunnen volhouden totdat ze zelf ouderen zijn, misschien dat er dan echt wat verandert.”

Van warme maaltijd naar koelvers

Trema levert per half januari in Altena geen warme maaltijden meer via de dagelijkse maaltijdservice. Ouderen ontvangen drie keer per week koelverse maaltijden die ze zelf moeten opwarmen. Trema kiest hiervoor, schrijft AD Rivierenland, omdat de warme maaltijdservice een te grote prijsstijging voor de afnemers zou betekenen in het nieuwe jaar. Dat de maaltijden door ouderen thuis moeten worden opgewarmd, heeft tot vragen geleid in de gemeenteraad van Altena. Vrees is dat ouderen niet in staat zijn een magnetron te bedienen.

‘Blanke senior zonder baarmoeder’ kan ook

‘Ouden van dagen’ werden ooit ‘bejaarden’ en noemen we nu ‘ senioren’. Toch wordt die groep het recht op zelfbeschikking -mogen beslissen over je eigen dood- onthouden, schrijft het Haarlems Dagblad. “Woorden doen er dus hier niet toe. Het is window dressing.” Ons nageslacht zal over een x-aantal jaar weer andere stigmatiserend geachte omschrijvingen in de ban doen. “De categorie ‘witte, bevoorrechte, oude mannen’ kan dan veranderen in ‘blanke senioren zonder baarmoeder maar met verdiende privileges’. Ook dat zal tegen die tijd geen effect op ons gedrag en houding hebben.”

Leren van Marokkaanse moeders

Als Nederlanders scoren wij hoog op individualisme, met haar voordelen maar zeker ook de nadelen zoals eenzaamheid en een gebrek aan zorgzaamheid naar elkaar, schrijft Esther van Fenema (psychiater) in haar column in Trouw. “Onze arme ouderen worden in de toekomst voor hun verzorging steeds meer afhankelijk van robots en digitalisering. Misschien kunnen we van de Marokkaanse moeders leren hoe je voor je ouders zorgt als ze dat zelf niet meer kunnen.”

Zonder afspraak welkom in Huis van Morgen

Zorginnovatiecentrum Huis van Morgen verhuist van Bergen op Zoom naar Roosendaal. Thuiszorg West-Brabant neemt op 1 februari het stokje over van de gemeenten in de regio, meldt dagblad BN De Stem. Bezoekers kunnen straks zonder afspraak het Roosendaalse centrum binnenlopen om een blik te werpen op innovatieve producten en diensten, vooral bedoeld om zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen blijven wonen.

Wat betekent nieuwe wet voor gepensioneerden

Wat betekent de nieuwe pensioenwet voor mensen die nu al met pensioen zijn? “Dat hangt ervan af of je pensioen ontvangt van een fonds of een verzekeraar”, aldus uitleg door EenVandaag. “Pensioenfondsen kunnen ervoor kiezen om de uitkeringen van mensen die nu al met pensioen zijn over te hevelen naar het nieuwe systeem, maar dat is niet verplicht.” Voor mensen die pensioen ontvangen van een verzekeraar verandert er niets.

Niet blijven zitten met financiële problemen

Wat kun je als omgeving doen om ervoor te zorgen dat ouderen niet blijven zitten met hun financiële problemen en zich toch gezien blijven voelen? De kerkelijk werker voor het ouderenpastoraat in de Protestantse Gemeente Lexmond, zegt in het Nederlands Dagblad: “Ouderen kunnen het best lastig vinden om toe te geven dat ze in de problemen zitten, zeker als ze het daarvoor wel altijd konden redden. Zorg daarom dat hier geen taboe op rust en dat je als kerk heel duidelijk aangeeft waar mensen terechtkunnen als er problemen zijn.”

Erg wennen om mezelf te zien als oud

“Nu ik tachtig ben en het leven overzie, zie ik steeds beter hoe ik het heb getroffen”, zegt de schrijver John Irving in Trouw. Hij moet er erg aan wennen om zichzelf te zien als oud. “Als fragiel. Terwijl: dat ben ik wel. Ik heb al eens iets gebroken terwijl ik oefeningen deed die ik al sinds mijn dertiende doe. Als je op een matje al iets kunt breken, moet je met een trap toch gaan uitkijken.”