AOW-leeftijd zou omlaag moeten

De AOW-leeftijd gaat in 2030 niet omhoog. Net als in 2028 en 2029 blijft de grens liggen op 67 jaar en drie maanden, meldt minister Van Hijum van Sociale Zaken volgens de NOS aan de Tweede Kamer. In de Telegraaf zeggen vakbondsbestuurders dat AOW-leeftijd omlaag moet nu de gemiddelde levensverwachting daalt.

De AOW-leeftijd (tot en met 2027 67 jaar) is gekoppeld aan de CBS-cijfers over de levensverwachting. Op basis van de meest recente cijfers zou de AOW-leeftijd in 2030 omlaag gaan, naar 67 jaar. Maar om iedereen tijdig zekerheid te bieden en een jojo-effect te voorkomen, is in de wet vastgelegd dat de AOW-leeftijd niet kan dalen en vijf jaar van tevoren wordt vastgesteld.

Geen structurele daling

Volgens het CBS blijft de levensverwachting stijgen, maar in een langzamer tempo dan voor de coronaperiode werd gedacht. De minister benadrukt volgens de NOS dat er nu geen sprake is van een structurele daling. “De levensverwachting stijgt structureel nog steeds, zij het in een langzamer tempo. De verhoging naar 67 jaar en drie maanden is enkele jaren eerder gekomen dan de prognose nu impliceert.”

Oneerlijk en onrechtvaardig

Vakbondsbestuurders zeggen in de Telegraaf op de nieuwste cijfers over de levensverwachting van Nederlanders dat AOW-leeftijd moet omlaag nu de gemiddelde levensverwachting daalt: Het is oneerlijk dat mensen minder lang leven, maar over enkele jaren wel pas met 67 jaar en drie maanden AOW krijgen. FNV-bestuurder Piet Rietman noemt het ‘onrechtvaardig’ dat de AOW-leeftijd wel omhoog gaat bij een stijgende levensverwachting, maar nu niet daalt terwijl de levensverwachting van 65-plussers volgens de CBS-cijfers lager is.

Coalitie laat AOW’ers vallen

“De stijging van de AOW-leeftijd naar 67 jaar en drie maanden is bizar gezien de aanhoudende oversterfte. Wij wijzen hier al een jaar op”, reageert Patrick Fey van CNV. “De overheid bespaart 5 miljard euro door deze aanhoudende oversterfte en dalende levensverwachting. Om die reden moet de AOW-leeftijd terug naar 67 jaar. De huidige coalitie laat de AOW’ers hiermee vallen, terwijl ze wel zegt op te komen voor deze groep.”

Aantal ouderen blijft stijgen

Paul de Beer, hoogleraar Arbeidsverhoudingen aan de UvA, snapt de reacties van de vakbonden, maar wil die wel nuanceren. “Ook al is de levensverwachting nu aan het dalen, het is niet zo dat de vergrijzing er ineens niet meer is. Het aantal ouderen blijft stijgen. Alleen worden ze ietsje minder oud.”

Werkenden nog meer onder druk

Nic Vrieselaar, econoom bij de Rabobank, zou het een slecht idee vinden om de AOW-leeftijd te verlagen, zegt hij in EenVandaag. “We merken als maatschappij nu al de effecten van de vergrijzing: het wordt steeds lastiger om bijvoorbeeld goede en ook betaalbare zorg te blijven leveren.” Vrieselaar denkt dat een verlaging van de AOW-leeftijd nu zou kunnen leiden tot een ‘jojo-effect’: “De trend wijst erop dat de levensverwachting stijgt. Het is nu alleen door corona een beetje gedaald. Als je het nu aanpast heb je een generatie die in 2030 dan even een paar maanden eerder met pensioen mag.”

Daling kan niet eens

Ook zou de daling volgens Vrieslaar niet veel voorstellen, zegt hij in EenVandaag. “De levensverwachting is nu 2 weken lager, dan zou je de AOW-leeftijd met anderhalve week kunnen vervroegen.” Ook zou deze daling niet eens kunnen volgens de econoom. “Men heeft afgesproken de AOW-leeftijd pas te veranderen bij een stijging of daling van de levensverwachting met 4,5 maanden of meer. Om te voorkomen dat elke week meer of minder ertoe leidt dat je continu blijft aanpassen.”