Samen de beste zorg kiezen

Dokters, verzekeraars, patiënten en de overheid moeten meer met elkaar in gesprek over de vraag of een behandeling wel écht zinnig en passend is. Doen ze dat niet, dan zal de botte bijl door het basispakket moeten.

Dat wil voorzitter Sjaak Wijma van Zorginstituut Nederland voorkomen, zegt hij in het AD.  “Dat een behandeling kan, wil niet per se zeggen dat die ook de beste is voor die patiënt.”

De wissels omzetten

Schrappen van niet passende zorg blijkt ingewikkeld. “We onderbouwen onze besluiten en adviezen goed. Maar die roepen soms weerstand op. Een ziekenhuis moet kunnen blijven draaien, omzet maken, de jaarrekening moet kloppen. Dat systeem is niet morgen veranderd, maar we moeten wissels omzetten. Ik geloof dat het kan.”

Darmkanker niet opereren

Wijma schudt in het AD de praktijkvoorbeelden zo uit de mouw. Neem het UMC Groningen, dat ziekenhuis opereert niet meer standaard alle 70-plussers aan darmkanker. Patiënten kunnen hier ook kiezen voor intensievere begeleiding in het ziekteproces in plaats van die operatie. Daardoor ziet 27 procent af van een ingreep. Een prima voorbeeld van passende zorg, vindt Wijma, totdat het kostenplaatje in beeld komt: “Voor die begeleiding krijgt het ziekenhuis minder geld dan voor de ingreep.”

Wel of geen heupoperatie

Wijma noemt in het AD het voorbeeld van een heupoperatie bij ouderen. Onderzoek wijst uit dat een ingreep lang niet voor iedereen de beste oplossing is. Het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein en Utrecht geeft patiënten de keuze: wel opereren of geen ingreep, maar met goede pijnbestrijding naar huis. In het eerste jaar verving het ziekenhuis 16 procent minder heupen dan daarvoor. “Want een operatie is niet altijd zaligmakend, ook na een operatie gaan mensen echt niet opeens als een kievit lopen. De patiënten die afzagen van een operatie leefden minder lang, maar gaven de kwaliteit van hun laatste levensfase een hoger cijfer dan de mensen die wél voor een ingreep kozen.”