Netwerk ontstaat meestal niet spontaan

Hoe houden we de zorg in Nederland overeind? Bijna iedereen ziet hoe cruciaal die vraag is. Maar de rol die sociaal werk hierin kan vervullen wordt vreemd genoeg vaak vergeten.

Dat schrijven Lex Staal (directeur van Sociaal Werk Nederland) en  Janny Bakker (voorzitter van Movisie) in Trouw.

Gescheiden werelden

In ons land zijn welzijn en zorg gescheiden werelden,schrijven Staal en Bakker: In de zorg heeft men vaak geen idee van wat er in het welzijn gebeurt of wat sociaal werkers doen. Dat is problematisch, want zorg kan niet zonder wat vroeger het welzijnswerk heette. “Als ouderen, zoals de minister graag wil, langer thuis blijven wonen, volstaat een beetje meer beeldbellen niet. Het netwerk dat voor dat thuis wonen nodig is, ontstaat nu eenmaal lang niet altijd spontaan.”

Ondersteunende motor

Niet elke oudere heeft familie of anderen om op terug te vallen, aldus de twee welzijnsbestuurders in Trouw. “De organiserende en ondersteunende motor van het sociaal werk is daarvoor onmisbaar. Zeker in buurten waar het niet vanzelfsprekend is dat je een oogje op elkaar houdt. Dan kunnen sociaal werkers je netwerk van vrijwilligers en mantelzorgers in de lucht houden.”

Welzijn op recept

Een goed voorbeeld van een sociaal werk-aanpak die de zorg kan ontlasten is volgens Staal en Bakker ‘Welzijn op recept’. Zo’n welzijnsrecept kan een huisarts uitschrijven voor iemand die zwaar gebukt gaat onder eenzaamheid, slapeloosheid of angst voor bestaansonzekerheid.  Welzijn op recept werkt en ontlast de zorg, maar de zorgverzekeraar betaalt er zelden aan mee.

Zorgzame gemeenschap

Een andere, socialere benadering van de zorg is heel goed mogelijk, schrijven Staal en Bakker in Trouw. “Die zien we bijvoorbeeld in het concept van de compassionate communities, waar Apeldoorn, Groningen, Leiden, Rotterdam en Zoetermeer mee werken. In deze steden kunnen zorgbudgetten ook gebruikt worden voor sociale professionals, dus bijvoorbeeld ook voor Welzijn op recept.”