Gewoon accepteren dat we ouder worden?

Door preventieve zorg kunnen we misschien kerngezond 140 worden. Maar moeten we dat wel willen?

Dagblad Trouw legt die vraag voor aan twee filosofen, tegen de achtergrond van een interview afgelopen zaterdag met hoogleraar Andrea Maier.

Het lichaam is geen machine

Désanne van Brederode zegt: “Wie veroudering als ziekte beschouwt, zwicht voor een mechanische opvatting van het lichaam. Het lichaam ís geen machine. Door vast te houden aan dit soort maakbaarheidsdenken ontdek je nooit de vreugde van het zintuiglijke leven. Je eet aardbeien, maar alleen omdat er een gezond stofje in zit dat veroudering tegengaat; je neemt een hond, maar alleen als stok achter de deur om genoeg te wandelen. Welke rol speelt de ziel daar nog in, laat staan de geest?”

Waarom geen jaarlijkse apk?

Bas Haring merkt in Trouw op dat gezondheidszorg  deels met onderhoud te maken heeft . “Ouderdom is onoverkomelijk, dus het zou onverstandig zijn om dat niet te accepteren. Maar het is net zo goed verstandig om de ouderdom een beetje uit te stellen. Waarom ga ik wel met mijn auto naar de apk, maar biedt de reguliere zorg geen jaarlijkse, preventieve medische check-up?”

Vervuld leven

Van Brederode: ” Als je leven enkel een project is om geen diabetes of alzheimer te krijgen, leid je dan wel een vervuld leven?” Haring eet graag kaas, ook al weet hij dat het niet heel erg gezond is. “Als ik zelf moet kiezen leef ik liever wat korter, maar dan wel mét kaas.”

Kwaliteit belangrijker dan kwantiteit

Volgens de Deense filosoof Kierkegaard heeft ieder mens de plicht om openbaar te worden, merkt Van Brederode in Trouw op. “Dat betekent dat je je innerlijke wereld vormgeeft in taal en handelen, en dat je authentiek leeft, bijvoorbeeld in de manier waarop je met je vrienden omgaat. Die kwaliteit van leven is vele malen belangrijker dan de kwantiteit.”

Liever estafetteloop dan marathon

Van Brederode: “En dan is er nog een ethisch argument tegen extreme levensverlenging, namelijk dat rijke mensen het beter kunnen betalen dan arme.” Het is volgens Haring  nu al zo dat hoogopgeleide mensen structureel gezonder leven dan laagopgeleide mensen.  Persoonlijk ziet hij het leven “liever als een estafetteloop, waarbij je het stokje doorgeeft aan volgende generaties, dan als een marathon.”