‘Met ons pensioensysteem doen we onszelf en anderen tekort’

Sparen voor je pensioen zit in ons calvinistische DNA. Maar door de lage rente sparen we ons een ongeluk.

Als de nieuwe pensioenwet ingaat, sparen we straks onverminderd door, terwijl de pensioenpot richting twee biljoen groeit, aldus een artikel op Follow the Money. De roep om een grondige herziening van ons spaarevangelie klinkt al langer. Daar wordt niet veel mee gedaan. Een gemiste kans in de aanloop naar het nieuwe pensioenstelsel?

Koopkracht sterk gedaald

Sparen voor je pensioen is in Nederland zo vanzelfsprekend, dat weinigen daar vraagtekens bij zetten. Ook in het nieuwe pensioenstelsel vanaf 2027 sparen we onverminderd door. Toch is onder economen en ander pensioenexperts steeds vaker de roep te horen om een grondige herziening van ons spaarevangelie. Pensioensparen is duur geworden sinds de rente zo laag is. Al dertien jaar zijn de meeste pensioenen niet meer geïndexeerd of zelfs gekort. De koopkracht van veel gepensioneerden is sindsdien met zo’n twintig procent gedaald.

Radicaal voorstel

Voormalig bankier Martin ten Cate doet een radicaal voorstel: vervang het kapitaaldekkingssysteem (sparen voor je pensioen) door een omslagstelsel, waarbij de werkenden direct de pensioenen voor de gepensioneerden betalen, net als bij de AOW. Ook hoogleraar Arnoud Boot vindt dat het kapitaaldekkingssysteem is doorgeslagen. Hij pleit voor meer omslag. Dat zou een basispensioen voor iedereen mogelijk moeten maken. Volgens Bas Jacobs, hoogleraar economie, moeten we ons in het huidige pensioenstelsel een ongeluk sparen en draagt dat bij aan chronische onderbesteding en langdurige stagnatie.