‘Euthanasie bij dementie beter in vroeg stadium’
Euthanasieregels bij demente ouderen brengen de arts in problemen. Duidelijker zou zijn als er niet gewacht hoeft te worden tot de patiënt ‘ondraaglijk lijdt’, schrijft Klaas Rozemond (universitair hoofddocent strafrecht Vrije Universiteit)in NRC. Oud-huisarts Peter van Rijn bepleit in NRC niet alleen de arts te laten beslissen: Empathie van artsen kan gevaarlijk zijn.
Wanneer de mogelijkheid van euthanasie in een vroeg stadium wordt verruimd, hoeven onduidelijkheden zich niet meer voor te doen. Uit de jaarverslagen van de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie blijkt dat verreweg de meeste mensen met dementie euthanasie willen en ook krijgen wanneer zij dat zelf nog kunnen beslissen.
‘Ik help u wanneer u dat zelf wilt’
Zij hebben ook het fundamentele recht om over hun eigen levenseinde te beschikken, schrijft Rozemond in NRC. Volgens de Hoge Raad hebben zij bovendien het recht om op een waardige wijze te sterven. Het is in strijd met deze rechten wanneer artsen tegen hun patiënten moeten zeggen: misschien wilt u nu al euthanasie, maar we moeten wachten totdat u ondraaglijk lijdt. Dat wachten heeft dan weer tot gevolg dat patiënten zo ver achteruitgaan dat hun wil en hun lijden niet meer kunnen worden vastgesteld. Artsen zouden daarom meteen tegen mensen met dementie moeten kunnen zeggen: ik help u wanneer u dat zelf wilt.
Vooraf toetsing door ethici en juristen
Oud-huisarts Peter van Rijn merkt in NRC op dat de wens om euthanasie wettelijk toe te staan destijds toch voortkwam uit de wens écht terminale patiënten te helpen. Niet: dementerende patiënten. Om te voorkomen dat euthanasie wel op hen wordt toegepast en tegelijkertijd een werkbare euthanasiepraktijk over te houden, pleit Van Rijn er voor om euthanasiegevallen die een algemeen invoelbare noodzaak ontberen vooraf ook door ethici en juristen te laten toetsen, zoals dat nu achteraf gebeurt. Dat dit tijd in beslag zal nemen, lijkt geen probleem, omdat een desbetreffende patiënt per definitie niet terminaal is.