De dood wordt nooit iets simpels

Dit jaar werd de discussie over de regie over het eigen levenseinde op scherp gezet en stierf voor het eerst iemand in een zelfdodingscapsule. Maar nog steeds mogen ouderen niet zonder hulp van een arts kiezen hoe en wanneer ze sterven, aldus een NRC-overzicht euthanasie in 2024.

Dit jaar stonden verschillende leden van Coöperatie Laatste Wil voor de rechter die het door de coöperatie geadviseerde ‘middel X’ zouden hebben verstrekt. Sommigen van hen werden veroordeeld voor hulp bij zelfdoding. Oud-voorzitter Jos van Wijk zei in de rechtbank: “Over roken, drinken, geslachtsverandering en het halen van je rijbewijs kun je zelf beslissen, maar niet over je levenseinde.” Van Wijk vertolkte volgens NRC een sentiment dat breed wordt gedragen.

Sarco in Nederland toestaan

In Zwitserland, waar de regels rond hulp bij zelfdoding soepeler zijn, stierf dit jaar voor het eerst iemand in een Sarco, een door de in Nederland wonende arts Philip Nitschke ontwikkelde zelfdodingscapsule die werkt met stikstof. Coöperatie Laatste Wil riep de politiek op ook in Nederland “het gebruik van de Sarco toe te staan in een veilige omgeving”.

Voltooidlevenwet heel wat hobbels

In de politiek wordt op initiatief van D66 al jaren gewerkt aan een Voltooid Leven Wet. Het onderwerp staat sinds 2016 prominent op de politieke agenda. Begin december gaven experts in een rondetafelgesprek antwoord op vragen van Kamerleden over het wetsvoorstel. Daaruit bleek volgens NRC dat er nog heel wat hobbels genomen moeten worden.

Doodswens ambivalent

Zorgethicus Els van Wijngaarden nam deel aan het rondetafelgesprek en is kritisch over de voltooidlevenwet, vooral omdat zij in gesprekken met ouderen en hun naasten steeds weer ziet dat een doodswens ambivalent is. Een voltooidlevenwet, pil of meer zelfbeschikking stelt mensen misschien gerust, zegt zij in NRC, “maar de dood wordt nooit iets simpels”.

Lijden vinden we niet meer nodig

Fransien van ter Beek, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde ziet de vraag om meer zelfbeschikking als aanjager van medische vooruitgang. “Je ziet in de geboortezorg ook dat de opvattingen de afgelopen decennia zijn veranderd. Lijden vinden we niet meer nodig: pijnbestrijding wordt steeds meer gebruikt.”