Weinig oog voor emotionele eenzaamheid

‘Een tegen Eenzaamheid’ is een landelijk project om eenzaamheid onder 75-plussers terug te dringen door het organiseren van ontmoetingen en door ouderen meer actief te maken. Anja Machielse, hoogleraar Sociale Weerbaarheid, is lid van de Wetenschappelijke Adviescommissie. Dagblad BN De Stem sprak met haar.

Er zijn heel veel initiatieven voor tegen eenzaamheid. “Maar die zijn vaak op iederéén gericht en dat werkt niet”, zegt Machielse. “Er zijn ook ouderen die last hebben van emotionele eenzaamheid, die alleen een goed gesprek willen met iemand. Daar is veel minder oog voor. Het zou goed zijn alle activiteiten beter op elkaar af te stemmen en te onderzoeken ‘wat doen we nog niét?’ Er zijn nog veel groepen die niet bereikt worden, zoals migrantenouderen, de mensen die een maatje zoeken of mantelzorgers. Die kampen ook vaak met eenzaamheid.”

Ontmoeten zonder verplichtingen

Machielse adviseert om wijkgebouwen vooral open en toegankelijk te houden. “Het is ontzettend belangrijk om voorzieningen te hebben, laagdrempelig, waar mensen elkaar kunnen ontmoeten zonder dat daar allerlei verplichtingen aan vasthangen. Ontmoetingsplekken, kleinschalig en in de buurt. Niet alleen voor ouderen overigens. Ook de bibliotheek en dat bankje in het winkelcentrum, waar je altijd diezelfde mensen ziet zitten, zijn belangrijke voorzieningen die je in stand moet houden. Mensen zijn daar zichtbaar.”

Niet lachen om de kletskassa

Gevraagd naar haar advies aan ouderen zegt de hoogleraar Sociale Weerbaarheid in BN De Stem: “Blijf investeren in je netwerk en denk niet, dat komt later wel. Realiseer je dat sociale contacten heel belangrijk zijn voor hoe je je voelt in het leven. Relaties die je langer hebt zijn vaak betekenisvoller dan vluchtige contacten, al kunnen ook die belangrijk zijn. Er wordt soms lacherig gedaan over de kletskassa’s in de supermarkt. Onterecht. Er zijn mensen die drie keer per dag een boodschap doen omdat dat het enige praatje is dat ze hebben.”