Waar kijken buren nog naar elkaar om?

Zelfs in het sociale oosten ervaren inwoners steeds minder binding met de buren, blijkt volgens EW uit Beste gemeenten 2023.

In het rijtje van gemeentelijke uitdagingen staat ook het scheppen van sociale cohesie, binding tussen inwoners. Om na te gaan hoe inwoners de sociale cohesie in hun buurt ervaren, selecteerden de onderzoekers van Bureau Louter vragen uit het driejaarlijkse Woononderzoek Nederland van het CBS en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Zelf verantwoordelijk?

Gevraagd werd of buren elkaar kennen, of ze contact hebben met elkaar en buurtbewoners, of buren elkaar helpen, samen dingen doen, prettig met elkaar omgaan, of de buurt gezellig is, en of de bewoners tevreden zijn met de bevolkingssamenstelling van hun buurt. En: voelen de ondervraagden zich zelf verantwoordelijk voor de leefbaarheid in hun buurt?

Eilanden scoren hoog

De sociale cohesie is het sterkst op Vlieland en Terschelling, aldus EW. Op eilanden zijn inwoners vanzelf aan elkaar overgeleverd. Andere Waddeneilanden scoren eveneens hoog. Op een kaart bij de ‘Top-50 Sociale cohesie’ publiceert EW scores per gemeente. Op plek drie staat het Overijsselse Dinkelland, op vier Tubbergen. Beide delen toevallig één ambtelijke organisatie met de naam ‘Noaberkracht Dinkelland Tubbergen’, een verwijzing naar de meerwaarde van een goede buur.

Sterk sociaal gebied

Er tekenen zich sociale en minder sociale gebieden af. Van Megchelen in de Achterhoek tot het Overijsselse Hardenberg is er een sterk sociaal gebied. Zo ook de gebieden tussen Zoutkamp en Kloosterburen in Groningen en rond Boxmeer in Limburg, en Schouwen-Duiveland in Zeeland.

Overal sociale cohesie verminderd

De sociale cohesie is laag rond steden als Amsterdam, Groningen en Den Haag, terwijl die in het oosten van het land zeer hoog is. Hoewel inwoners van grote delen van Noord-,Oost- en Zuid-Nederland positief zijn over aspecten van onderlinge verbondenheid, is toch overal in Nederland de sociale cohesie verminderd sinds 2006. Alleen in de Kop van Noord-Holland, rondom Den Helder, en in Overijssel, in de buurt van Rijssen-Holten is de sociale cohesie licht gestegen.

Voormalige groeikernen onderaan

EW kwetsbaar, en dan vooral de universiteitssteden. Onder aan de ranglijst voor sociale cohesie staan ook de voormalige groeikernen: de kleine en middelgrote dorpen die vanaf de jaren zestig werden aangewezen als plekken voor grootschalige woningbouw om steden te ontlasten.