‘Ouderenpsychiatrie vak van de toekomst’
De psychiatrie kampt met lange wachttijden, vooral voor patiënten met complexe problemen. Onnodig, vinden Annemiek Dols en Manon Kleijweg, allebei werkzaam in de ouderenpsychiatrie, waar complexiteit de regel is, maar de wachttijden doorgaans minimaal zijn. In Medisch Contact pleiten zij voor een andere aanpak. ‘Ouderenpsychiatrie is het vak van de toekomst.’
Er wordt vaak gezegd dat het in de aard van onze patiënten ligt dat er geen wachtlijst is; ouderen zouden plichtsgetrouw doen wat de dokter zegt, hun leven wordt eenvoudiger door minder sociale verplichtingen, er zouden meer sociale voorzieningen zijn voor oudere mensen, of ze zouden eerder doodgaan waardoor er een natuurlijk einde aan de behandeling komt. Dit is volgens de beide psychiaters een vorm van stigmatiserende stereotypering van de oudere medemens, die geen recht doet aan de werkelijkheid.
Autonoom, kritisch en mondig
‘De huidige generatie ouderen is autonoom, kritisch en mondig. De veranderende maatschappelijke rollen en verlies van dierbaren, werk en dagstructuur maken de zorg voor deze groep juist ingewikkelder, de zorgbehoefte ligt op meerdere terreinen: psychiatrisch, somatisch, cognitief en sociaal. Netwerkgeneeskunde is hierbij onmisbaar.’ Dol en Kleijweg zijn ervan overtuigd dat de snelle doorstroom binnen de ouderenpsychiatrie te danken is aan een grotere doelmatigheid.
Psychologische groepsbehandelingen
Zonder wachtlijsten is er ruimte voor nieuwe ambities, aldus beide psychiaters in Medisch Contact. Psychologische behandelingen zijn voor ouder wordende mensen met een psychiatrische aandoening nog weinig onderzocht. Met name psychologische groepsbehandelingen gericht op slaap, stemming, angst of cognitieve klachten kunnen veelbelovend zijn. ‘In een groep leren deze patiënten namelijk ook om open te zijn over hun klachten en dat ze hier niet alleen in staan. De sociale eenzaamheid, het gemis aan betekenisvolle relaties, maakt juist deze groep zo kwetsbaar voor het krijgen van psychische klachten.’