Minder behandelen en betere uitkomsten

Regelmatig krabden specialisten in het UMCG zich achter de oren wanneer oude kwetsbare kankerpatiënten intensief behandeld werden en van het ene onderzoek naar het andere gingen.

‘Een behandelplan is van oudsher technisch en ziektegericht. Daardoor worden de doelen en context van de patiënt nauwelijks meegenomen in het besluitvormingsproces en is er kans op over- of onderbehandeling’, aldus Suzanne Festen tegen Zorgvisie.. Om beter aan te sluiten bij de voorkeuren van patiënt, verrichtte zij onderzoek naar een passend behandelplan.

Wat is de meerwaarde?

Festen is internist ouderengeneeskunde in het UMC Groningen. Regelmatig zagen zij en haar collega’s de impact van intensieve behandelingen op oudere patiënten. ‘Ondanks de technisch geslaagde behandeling was de patiënt er zelf matig aan toe door complicaties of een lange ligtijd in het ziekenhuis.’ Wat is de meerwaarde van behandelen als de vooruitzichten op bijvoorbeeld kwaliteit van leven of functioneren gering zijn? Die vraag vormde de aanleiding van Festens proefschrift.

Nieuwe werkwijze

Om de oncologische zorg voor oudere kankerpatiënten te verbeteren en tot een passend behandelplan te komen werd in samenwerking met oncologische chirurgie een nieuwe werkwijze in het UMCG geïntroduceerd. Hierin werd niet alleen gekeken naar welke ziekte de patiënt heeft, maar ook naar wie de persoon is die de ziekte heeft en wat voor hem of haar van waarde is. Anderzijds onderzocht Festen hoe ouderen voor de operatie weerbaarder gemaakt konden worden. ‘Denk aan aandacht voor voeding en beweging voorafgaand aan de operatie en naderhand maatregelen te treffen die de kans op een delier of valpartij verkleinen.’

Wensen en doelen van de patiënt

Om tot een passend behandelplan te komen, doet Festen diverse aanbevelingen. Een daarvan: Verzamel structureel uitkomsteninformatie en kijk verder dan harde uitkomstmaten als survival. ‘Kijk ook naar relevante uitkomsten als fysiek, sociaal en cognitief functioneren en wensen en doelen van de patiënt.’